, , ,

Ομιλία – παρουσίαση του βιβλίου “ΟΡΙΑ ΚΑΙ ΡΗΞΕΙΣ” της Αντωνίας Παυλάκου στην Εταιρία Ελλήνων Λογοτεχνών

“ΟΡΙΑ ΚΑΙ ΡΗΞΕΙΣ”  της Αντωνίας Παυλάκου – Εκδόσεις 24γράμματα – Αθήνα,2023

Εταιρία Ελλήνων Λογοτεχνών 

11 Ιουνίου 2023

της Τζούλιας Πουλημενάκου 

  Θα ξεκινήσω την ομιλία μου με μια μικρή ανάλυση των ανθρώπινων ορίων και τη χρησιμότητά τους στη ζωή μας, για να σας οδηγήσω με έναν τρόπο δικό μου στην κεντρική ιδέα του βιβλίου που παρουσιάζουμε σήμερα, έτσι ώστε όσοι το αναζητήσουν να ξέρουν εκ των προτέρων τη σημαντικότητά του. Πάντα στη ζωή μας οριζόμαστε από τα όρια και κινούμαστε σύμφωνα με τον χαρακτήρα μας, τις συνθήκες της ζωής μας και τον κοινωνικό μας περίγυρο. Η ζωή του ανθρώπου είναι απρόβλεπτη και νομίζω ότι αυτό το ξέρουμε όλοι μας πάρα πολύ καλά. Πάντοτε έχει την πορεία της, η οποία ξεκινάει από κάπου και σταματάει κάπου. Τα όρια, λοιπόν, μάς καθοδηγούν και μας καθορίζουν μέχρι πού πρέπει, ή πού θέλουμε να φτάσουμε. Έτσι, όταν ξεκινάμε μια πορεία στη ζωή μας, στη σκέψη μας, παντού αυτή η πορεία των ορίων που έχουμε θέσει, μας ακολουθεί. Αν θέλουμε να πάμε παραπέρα, αν θέλουμε να βρούμε το ανέφικτο – όπως λέει ο ποιητής -, πρέπει αυτά τα όρια να τα διαρρήξουμε. Βρισκόμαστε, λοιπόν, σε μια πρόκληση, από τη μία πλευρά υπάρχουν τα όριά μας τα οποία είναι δικά μας, εσωτερικά ή εξωτερικά, εκούσια ή ακούσια, φυσικά ή πνευματικά, συναισθηματικά ή όποιας άλλης φύσεως, και από την άλλη, η θέλησή μας να προχωρήσουμε πιο κάτω, να σαλπάρουμε στο πέλαγος, στο άγνωστο. Στο χέρι μας είναι, άλλωστε, να οπλίσουμε την ψυχή μας, το μυαλό μας με πρίμο αγέρα και ανθεκτικά ιστία και να ταξιδέψουμε σ’ ένα ταξίδι με ένα καράβι το οποίο θα περάσει πέρα απ’ τον ορίζοντα. Παρομοιάζω την προοπτική του κάθε ανθρώπου στη ζωή με αυτή του θαλασσοπόρου, όταν θέλει να ξεπεράσει τον εαυτό του. “Όρια και ρήξεις”, λοιπόν, το νέο βιβλίο της φιλολόγου Αντωνίας Παυλάκου, από τις Εκδόσεις 24γράμματα, όπου η συγγραφέας μέσα από προσωπικά ή μη βιώματα και τη φαντασία της, οδηγεί τους ήρωες και τις ηρωίδες της στο να δοκιμάσουν τα όριά τους και τέλος να τα ξεπεράσουν. Κι όταν καταφέρνουν να τα ξεπεράσουν, φτάνουν στην αυτοπραγμάτωση. Δηλαδή, επέρχεται μια εσωτερική ισορροπία ως αποτέλεσμα των πνευματικών και ψυχοσωματικών δυνατοτήτων του ανθρώπου. Αυτό η συγγραφέας το έχει καταφέρει σε μέγιστο βαθμό, μέσα από τα κείμενα των 26 διηγημάτων τής συλλογής και πετυχαίνει αυτό ακριβώς, οι ήρωές της να φτάσουν στην αυτοπραγμάτωση, όπως θα λέγαμε και διαφορετικά στην αυτοδικαίωση.

      Θα ήθελα, εδώ, να μου επιτρέψετε να κάνω μία αναφορά και να επαινέσω την εξαιρετική επιλογή του συγκεκριμένου εξωφύλλου που κοσμεί το βιβλίο, την ελαιογραφία του Gustav Klimt, του 1913 με τίτλο“The Virgins”. Η ελαιογραφία αυτή είναι ένα κλασικό αριστούργημα μοντέρνας τέχνης του αυστριακού συμβολιστή ζωγράφου, έργο το οποίο φιλοτέχνησε 5 χρόνια πριν από τον θάνατό του σε ηλικία 51  ετών και παρουσιάζει γυναικεία πρόσωπα καθώς και τα σώματά τους, τα οποία είναι μπλεγμένα μεταξύ τους, και το καθένα από αυτά δηλώνει συναισθήματα όπως η αγάπη, η συντροφικότητα, και ειδικότερα αντιπροσωπεύει την αναγέννηση της γυναικείας φύσης, τη θηλυκότητα, τη σεξουαλικότητα και γενικότερα τον κύκλο της ανθρώπινης ζωής. Επίσης, τα σώματα και τα μαλλιά των γυναικών είναι στολισμένα με πολύχρωμα λουλούδια τα οποία συμβολίζουν την εξέλιξη στη γυναικεία ζωή. Δεν θα μπορούσαν, λοιπόν, τα “Ορια και οι ρήξεις” της Αντωνίας Παυλάκου να έχουν ένα πιο αντιπροσωπευτικό εξώφυλλο, άκρως συμβολικό, όπως και τα κείμενά της.

        H συγγραφέας, λοιπόν, κοιτάζει κατάματα τις ηρωίδες και τους ήρωές της στο βιβλίο “Όρια και ρήξεις” και τους στηρίζει έναν έναν προσωπικά στις αποφάσεις τους. Τους αγκαλιάζει με έντονη ενσυναίσθηση και αγάπη και ταυτόχρονα τους προστατεύει και στη ζωή και στον θάνατο, στη μνήμη, αλλά και στη λήθη, στα σωστά μα και στα λάθη.

Έχω ξεχωρίσει κάποια διηγήματα που θα τα παραθέσω παρακάτω και τα κατατάσσω -χωρίς υπερβολή – σε μικρά διαμαντάκια της σύγχρονης ελληνικής πεζογραφίας. Τα κείμενα της Αντωνίας Παυλάκου είναι ανάγλυφες ψηφίδες μιας άλλης εποχής, οι ήρωές της αποκτούν πνοή και υπόσταση, άλλοτε με τη μέθοδο της αναδρομής και άλλοτε με τη αφήγηση, σελίδες ποτισμένες με αναλλοίωτες μνήμες και σίγουρα με σπάνια λογοτεχνικά ευρήματα, που άνετα καθιστούν το βιβλίο στις πρώτες θέσεις της ελληνικής γραμματείας. Τα θέματα που θίγονται είναι πολύ σημαντικά για την κοινωνία και γενικά για την ανθρωπότητα. Στη σελίδα 105 η συγγραφέας γράφει : “Μήπως δηλαδή, κι ή ίδια η μάνα του τον “αγαπούσε”, γιατί κάτι έπαιρνε απ’ αυτόν; Τι είναι η αγάπη λοιπόν; Ποιος να ένιωσε κάτι αληθινό γι’ αυτόν; Εκείνος, είχε ποτέ νιώσει τέτοιο συναίσθημα; Οι σκέψεις, η μία μετά την άλλη, χαράκωναν το μυαλό και μάτωναν την καρδιά του.” Ερωτήματα που η συγγραφέας στο τέλος κάθε διηγήματος δίνει τις δικές της απαντήσεις, αφήνει όμως και μία χαραμάδα στην πένα της για εκείνον τον αναγνώστη που θα προβληματιστεί και κάτω από τη δική του διαφορετική οπτική θα ανακαλύψει τα δικά του φιλοσοφικά ή ψυχολογικά μηνύματα. Τα κείμενά της γραμμένα με σαφήνεια και λιτά στην έκτασή τους, χωρίς όμως να περιορίζουν το νόημα και την ουσία, με ρεαλιστικούς διαλόγους και απλούς στη δομή τους που οδηγούν τον αναγνώστη στην ουσία των νοημάτων από σίγουρες και καθαρές λογοτεχνικές οδούς. Γράφει χαρακτηριστικά στη σελίδα 90:

“Πες γρήγορα τι έχει συμβεί”, τον ρώτησε η Νίνα.

“Καταστροφή, τα χάσαμε όλα· μαγαζί, σπίτι, αυτοκίνητα. Όλα φούσκες … να πάρει…”

“Οι γονείς σου;” τόλμησε η Νίνα ξανά.

“Χωρίσανε. Αυτή έφυγε στη Γερμανία, εργάτρια, λέει, ή κάτι άλλο; Πού να ξέρω;”

     Η πένα τής Αντωνίας Παυλάκου κατακλυσμένη από στοχευμένα επίθετα στο νόημα του κειμένου, όπου το καθένα βρίσκεται εκεί να εκπληρώσει το χρέος του και να δηλώσει ότι δεν έχουν βρεθεί εκεί τυχαία, αλλά πολύ σωστά τοποθετημένα χωρίς να περισσεύει κανένα. Χαρακτηριστά θα αναφέρω “κοιμισμένες πεθυμιές” , “αντιφατική γοητεία”, “συναισθηματικές δανεικαριές”, “σακατεμένο λαρύγγι”, “κεντημένες μαργαρίτες”, “βεβιασμένη βάφτιση” , “επιθετικοί νευρώνες” και άλλα πολλά που θα τα αναλύψετε διαβάζοντας τις σελίδες του βιβλίου και είμαι σίγουρη ότι όπως κι εγώ θα εμπλουτίσετε το λεξιλόγιό σας. Μην ξεχνάμε ότι η συγγραφέας είναι φιλόλογος, με άριστη γνώση της ελληνικής γλώσσας και όπως λέει και ο συγγραφέας Κώστας Ακρίβος στον πρόλογό του “με γλώσσα ένθερμη και φροντισμένη” , τα κείμενά της είναι αριστοτεχνικά γραμμένα με ζωντανή απεικόνιση και έμπλεα συναισθημάτων. Σε αρκετά σημεία, μάλιστα, θα πρόσθετα και με έντονη ποιητική διάθεση.

     Γράφει χαρακτηριστικά στο διήγημα με τίτλο “Σεισάχθεια”(σελίδα 91): “Τα χιλιάδες αστεράκια της ξάστερης γεναριάτικης βραδιάς καρφώθηκαν στο όμορφο αδυνατισμένο πρόσωπο και η λάμψη τους κατηφόρισε στα κατάβαθα της καρδιάς του. Λαμπερά δάκρυα κύλησαν στα αναψοκοκκισμένα μάγουλα. Ρούφηξε δυνατά την κατακόκκινη μύτη και χώθηκε ξανά ακαριαία στην ανοιχτή αγκαλιά τής Νίνας, σκουπίζοντάς τα βιαστικά και ατίθασα με ανάποδη παλάμη”.

     Επίσης, γράφει στο διήγημα με τίτλο “Αυτοσχέδιο μανιάτικο μοιρολόι” (σελίδα 169): “Η άμοιρη Κατερίνα κοίταξε τα χελιδόνια που στέκονταν μαύρα , ακίνητα και βουβά στα σύρματα και τα σπουργίτια που πέταξαν μακριά πεινασμένα… Μόνο ο πιστός της κοτσιφίνος και τα καναρίνια του γείτονα τερέτιζαν ένα χαμηλόφωνο μουρμουρητό, όμοιο με τα μοιρολόγια της Μάνης.”

    Στη συνέχεια και ως αναγνώστρια έχω επιλέξει δύο διηγήματα από τα είκοσι έξι και θα ήθελα να τα αγγίξω απαλά κι εγώ με την ενσυναίσθηση τής συγγραφέα και να σας μεταφέρω τα δικά μου συναισθήματα που εισέπραξα διαβάζοντάς τα.  

1. “Κι εγώ τον φανταζόμουν σκυμμένο πάνω σ’ ένα σχέδιο ή σ’ ένα κομμάτι ξύλο να το σμιλεύει, όταν οι άλλοι στο σπίτι έκαναν σιέστα. Αναλογιζόμουν την κούρασή του και τότε μάλλον μού έλειπε περισσότερο”.

     Το ανωτέρω απόσπασμα είναι από το πρώτο διήγημα της συλλογής “Βραδινή αναζήτηση” (σελίδα 11), ένα μικρό σε έκταση διήγημα μα τόσο βαθιά ψυχολογικό και με έντονη ενσυναίσθηση και προσωπική αναζήτηση. Ο αναγνώστης θα βιώσει μια ξεχωριστή εμπειρία, όπως άλλωστε βίωσα κι εγώ, η οποία ταυτίστηκα με τη μικρή ηρωίδα και μεταφέρθηκα σε μια εποχή ενός μακρινού νοσταλγικού παρελθόντος, συναισθάνθηκα το μικρό κορίτσι ως άλλη κόρη προς τον πατέρα της που της έλειπε αρκετές ώρες την ημέρα, λόγω της φύσης της εργασίας του.

    Ο Αυστριακός φυσιολόγος και ψυχίατρος Σίγκμουντ Φρόυντ, αναφέρει στα βιβλία του ότι “στις γυναίκες, το οιδιπόδειο σύμπλεγμα αντιπροσωπεύει την τελική έκβαση μιας μακρόχρονης διαδικασίας ανάπτυξής τους.” Αυτό το αναφέρω, για να επισημάνω ότι το συγκεκριμένο διήγημα, αλλά και αρκετά από τα διηγήματα της συλλογής έχουν το ψυχογράφημα των ηρώων ή των ηρωίδων που καθιστούν τον αναγνώστη σε μια πολυδιάστατη θέση να αναλύσουν και τη δική τους προσωπικότητα ταυτιζόμενη με το περιεχόμενο του διηγήματος. Η συγγραφέας έχοντας έντονη ενσυναίσθηση για τον άνθρωπο, κατορθώνει, να ευαισθητοποιεί τον αναγνώστη και ταυτόχρονα να τοποθετεί τη σκέψη του σε πιο βαθιά μονοπάτια της ανθρώπινης ψυχολογίας.

2. – “Γράψε στα χαρτιά σου όσα δεν έχουν ειπωθεί και δεν σας αφήνουν να γίνετε ελεύθεροι”.

– “Μα είμαστε ελεύθεροι”, είπα διστακτικά.

– “Όχι και τόσο!” αντιγύρισε εκείνη.

– “Μην αφήνεις τις κρυμμένες σελίδες της Ιστορίας μας ! Ρίξε σ΄αυτές φως! Θα γίνεις έτσι λίγο πιο ελεύθερη” με σκούντηξε με νόημα.

     Το ανωτέρω απόσπασμα είναι από το διήγημα με τίτλο “Εν πολέμω” (σελίδα 177), ένα διήγημα εμπνευσμένο από την Επανάσταση του ΄21 με ηρωίδα τη αγωνίστρια Σπαρτιάτισσα Κωνσταντία (Μπαρμπιτσιώτη) Ζαχαριά, η οποία από την αρχή της Επανάστασης μέχρι και το 1826 συγκρούστηκε αιματηρά με τους άντρες του Ιμπραήμ, πάλεψε με δρεπάνια και βόλια για την ελευθερία του Μοριά, για την ελευθερία της πατρίδας της. Η ηρωίδα έσπασε τα στενά δεσμά της λογικής, ξεπέρασε τα όριά της και η ρήξη η δική της είναι η τόλμη της για το αδύνατο: Να δει την πατρίδα της ελεύθερη από το πόδι τού κατακτητή. Η προσωπικότητα τής ηρωίδας είναι ιδιαίτερη και η συγγραφέας, εδώ, συμβαδίζει με τον χρόνο, τον τόπο και το ήθος της εποχής. Στις σελίδες αυτού του ιστορικού διηγήματος, η Αντωνία Παυλάκου προσπαθεί με τη μέθοδο της αναδρομής να αφυπνήσει τα πατριωτικά ιδεώδη και να τιμήσει αυτούς τους αφανείς ήρωες της ιστορίας μας που δεν έχουν τιμηθεί όπως θα τους άξιζε και φυσικά να μην μείνουν στο σκοτάδι όλες αυτές οι φωτεινές σελίδες που μας οδήγησαν στην ελευθερία. Η συγγραφέας εδώ, γνωρίζοντας τα ιστορικά γεγονότα “ξεθάβει”, θα έλεγα, κάποιες πτυχές του ηρωικού για την πατρίδα μας παρελθόντος, φέρνοντας στο φως πραγματικά γεγονότα της εποχής εκείνης, “ξυπνά” τη μνήμη μας και φυσικά όλο αυτό δίνεται με μια σπάνια λογοτεχνική δεξιοτεχνία. Η Αντωνία Παυλάκου, με το συγγραφικό της μαγικό ραβδάκι, προεκτείνει τη σκέψη της στα τωρινά όρια της ελευθερίας, έτσι ώστε ο αναγνώστης να προβληματιστεί και να επανατοποθετηθεί.

    Ένας ολάκερος κόσμος, συγκινησιακά φορτισμένος διαδραματίζεται στα 26 διηγήματα της Αντωνίας Παυλάκου, με κοινωνικούς και φιλοσοφικούς προβληματισμούς, ψυχολογικά αδιέξοδα, μνήμες ιστορικών και πολιτικών γεγονότων, μύθους αλλοτινών εποχών, υπαρξιακά και συμβολικά συμβάντα της μεταπολεμικής αλλά και της σύγχρονης εποχής μας, σκηνικά ενδοοικογενειακής βίας, χωρισμών και θανάτων, αλλά και με μηνύματα ανθρωπιάς, προσφοράς, αγάπης, έρωτα, ενσυναίσθησης. Ολοι οι ήρωες – κατά το πλείστον γυναίκες – γυναίκες σύζυγοι, γυναίκες μάνες αλλά και κόρες, γυναίκες αγωνίστριες της ζωής αλλά και της πατρίδας, γυναίκες ανεξάρτητες οικονομικά, αλλά και υποταγμένες στα κατεστημένα πατριαρχικά ιδεώδη της εποχής, γυναίκες στηρίγματα της οικογένειας, αλλά και γυναίκες φιλόδοξες, φιλοχρήματες και χωρίς ηθικούς φραγμούς, έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ουσία των κειμένων, αν και οι ιστορίες τους δεν κοινούνται στον ίδιο χωροχρόνο, αλλά συνυπάρχουν αρμονικά και συναρμολογούν ανθρώπινα κοινά χαρακτηριστικά, όσον αφορά την ψυχολογία και ανάλογα με τα κοινωνικά, πολιτικά και ηθικά φαινόμενα κάθε εποχής . Όλοι οι χαρακτήρες των ηρώων και των ηρωίδων τής Αντωνίας Παυλάκου κινούνται σε μία τεράστια ψυχοκοινωνική αρένα, ως τέλειοι πυγμάχοι που επιτελούν το χρέος τους στον προπονητή τους, που είναι η ίδια η ζωή. Χαρακτηριστικά θα αναφέρω κάποιους από τους ήρωες, και θα ξεκινήσω από τον μικρό Αντώνη που χάνεται στο μουσείο με τα αρχαία ειδώλεια, την Σπαρτιάτισσα αγωνίστρια της Επανάστασης Κωνσταντία Ζαχαριά, την ελληνίδα αγρότισσα Βάγια Χρηστολεωνίδα, τον αόρατο “διαβόητο” καπετάνιο στη ζωή και στην πολιτική Καμαρινό Αριστόπουλο, τη βραδινή αναζήτηση της μικρής κόρης, το λευκό πανοφόρι της αριστοκράτισσας Αφροδίτης, τη δυστυχισμένη μανιατοπούλα Κατερινιώ Κουρελέα, μέχρι τη Φανή, εκείνη τη μοιραία γυναίκα στη ζωή του Γιώργου και της Άννας, τη Νέλλη που βρήκε τη δύναμη να φύγει από μια κακοποιητική σχέση, το συγκλονιστικό σκηνικό των γαμήλιων ρούχων τής Ευγενίας και του Χάρη, καθώς και το συμβολικό μήνυμα του υποσυνείδητου τής Εύας, συνθέτουν ένα πολύπλευρο έργο με στόχο τον άνθρωπο, τα όριά του και τις ρήξεις του στις διαφορετικές ψυχολογικές και πολιτικοκοινωνικές πλευρές του. Ακόμα και η Μπέλλα μια άλλη, διαφορετική “βασίλισσα”, άλλη μία ηρωίδα της Αντωνίας Παυλάκου, ένα κείμενο σαν παιδικό παραμύθι, διαδραματίζει τον δικό της προσωπικό ρόλο στην επιλογή τής δικής της ρήξης, με όχι και τόσο πετυχημένο αποτέλεσμα…

      Καταλήγουμε, λοιπόν, ότι τα όρια είναι μια νοητική κατάσταση που ο κάθε άνθρωπος θέτει στην πορεία του. Για κάποιους είναι ένα σημείο που πέρα από αυτό δεν μπορούν ή δεν θέλουν να περάσουν, για άλλους είναι απλά το σημείο εκείνο που τους προκαλεί να το διαβούν και να περάσουν στο επόμενο επίπεδο στην εξέλιξή τους ως φυσικά, κοινωνικά και πνευματικά όντα.

      Είναι γεγονός ότι η επανάληψη στις συνήθειές μας και στον τρόπο αντιμετώπισης των προκλήσεων της ζωής, καθίσταται έξη και είναι δύσκολο να επιχειρήσουμε και να επιτύχουμε την αλλαγή, όμως όπως μας λέει και ο μεγάλος Νίκος Καζαντζάκης «Σα δεν φτάσει ο άνθρωπος στην άκρη του γκρεμού, δεν βγάζει στην πλάτη του φτερούγες να πετάξει». Ο «γκρεμός» ασφαλώς είναι διαφορετικός για τον καθένα μας, όμως είναι αναπόφευκτο να τον αντιμετωπίσουμε αν θέλουμε να σπάσουμε τα όρια και να αποτελέσουν για εμάς εφαλτήριο για μια νέα ανώτερη πορεία και όχι τείχος που θα μας καθηλώσει στη μετριότητα.

     Τελειώνοντας, ας ακούσουμε και πάλι τα πτερόεντα λόγια του μεγάλου Κρητικού και ας τον ακολουθήσουμε στην διάρρηξη των ορίων μας: «Ποτέ μην αναγνωρίσεις τα σύνορα του ανθρώπου! Να σπας τα σύνορα! Ν’ αρνιέσαι ό,τι θωρούν τα μάτια σου. Να πεθαίνεις και να λες: Θάνατος δεν υπάρχει!»  

Σας ευχαριστώ!   

Τζούλια Πουλημενάκου
Λογοτέχνις       

                                                                                                                                       

Επί-Λόγου – Λεύκωμα – Κριτικές Λογοτεχνίας – Αφιερώματα – Ιούνιος  2023

/by
, , ,

“ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΣΜΥΡΝΗΣ” & “ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ ΣΕ ΜΑΝΤΙΝΑΔΕΣ” του Πότη Κατράκη

«Ολοκαύτωμα Σμύρνης» & “Αποφθέγματα σε Μαντινάδες” 

Παρουσίαση ποιητικών συλλογών του Πότη Κατράκη

     

Γράφει η Τζούλια Πουλημενάκου 

    Ο πολυβραβευμένος μας λογοτέχνης Πότης Κατράκης εμφανίζεται με τις δύο νέες του ποιητικές συλλογές “Ολοκαύτωμα Σμύρνης” και “Αποφθέγματα σε μαντινάδες” από τις Εκδόσεις Λεξίτυπον, και, σίγουρα δεν μας εκπλήσσει όσον αφορά την ποιότητα των στίχων του και τη διδακτική και νοηματική τους αξία. Δύο διαφορετικά βιβλία, το πρώτο με τίτλο “Ολοκαύτωμα Σμύρνης” (επική ποίηση) , γραμμένο σε παραδοσιακό έμμετρο λόγο, όπου μέσα σε 260 στίχους εξιστορεί όλα τα τραγικά ιστορικά γεγονότα της ελληνικής ιστορίας μας και το δεύτερο “Αποφθέγματα σε Μαντινάδες”, επίσης γραμμένο σε παραδοσιακή ποίηση (γνωμική – διδακτική) σε τετράστιχα, όπου μέσα σε 312 μαντινάδες, σκιαγραφεί όλα τα κοινωνικά θέματα που απασχολούν την κοινωνία μας, τη θρησκεία μας, την πολιτική μας κατάσταση, την ανθρώπινη φύση μας, τον έρωτα, την αγάπη, την ειρήνη, τον πόλεμο, την ελευθερία, τη φιλοσοφία, τις ομορφιές της πατρίδας μας και τόσα άλλα θέματα και προβλήματα της ανθρώπινης ύπαρξης, όπου ο ποιητής μάς έχει συνηθίσει με την ευαισθησία της πένας του και τις πολύπλευρες εκφραστικές του αποχρώσεις.

                             

                                       Ο ποιητής γράφει στο βιβλίο “Ολοκαύτωμα Σμύρνης” (στ. 1 – 22) :

“Από την αρχαιότητα κι όλα τα άλλα χρόνια

με ξαστεριά με συννεφιά με ήλιο και με μπόρα

όλη η δυτική πλευρά εις τη Μικρά Ασία

είχε χρώμα ελληνικό και την ελευθερία

όσοι επιβουλεύτηκαν κι ήθελαν να την κάνουν

δική τους και τα σύνορα στο πέλαγος να φτάνουν

αμέσως εκδιώκοντο πηγαίνανε πιο πέρα

κι όλη η γης ανάπνεε της νίκης τον αέρα.

Μαζί με όλα τα νησιά που ήτανε σιμά της

άπλωνε με ασφάλεια όλα τα βήματά της

σε μακρινή απόσταση από την παραλία

και είχε την απόλυτη σ’ αυτά κυριαρχία

μέχρι που ήρθαν έποικοι για να την κατακτήσουν

πόλεις σε κάμπους και βουνά με τον καιρό να χτίσουν

να διώξουνε τους Έλληνες να κατοικήσουν κείνοι

και όρθιο ελληνικό τίποτα να μη μείνει.

Σιγά-σιγά κατέλαβαν όλη την ενδοχώρα

χτίζανε πόλεις και χωριά και ώρα με την ώρα

γεννοβολούσαν κι έχτιζαν δικές τους πολιτείες

νέα θρησκεία έφερναν γκρέμιζαν εκκλησίες

ως το Αιγαίο πέλαγος προσπάθαγαν να φτάσουν

και όσους κατοικούσαν κει αιχμάλωτους να πιάσουν.”

[…….] 

       Ο λογοτέχνης περιγράφει με απλό αλλά γλαφυρό τρόπο, αυτό το συγκλονιστικό γεγονός της ελληνικής μας ιστορίας που σήμανε μια νέα αρχή για τους Έλληνες της Μικρασίας, έτσι ώστε ο αναγνώστης να λάβει τα σωστά νοηματικά και διδακτικά μηνύματα, να συγκινηθεί και να κρατήσει στην καρδιά και τη μνήμη του αυτήν την ιστορική αλήθεια, καθώς επίσης την ελπίδα και την πίστη του για ένα καλύτερο αύριο.

  Ο ποιητής γράφει στο βιβλίο του “Αποφθέγματα και Μαντινάδες”:

“Λόγος που είναι σκοτεινός

με το χρησμό ταιριάζει

της ποίησης το νόημα

σαν το διαμάντι μοιάζει” (σελ.. 17)

 

“Όσοι άνθρωποι κατοικούν

γύρω ‘πο το Αιγαίο

Ελλήνων ρίζες έχουνε

και όνομα αρχαίο.” (σελ.18)

 

“Στην Τεχεράνη κόψανε

γυναίκας το κεφάλι

γιατ’ έμεινε ακάλυπτο

λίγο μετά το σάλι.”(σελ.19)

 

“Χωριό είναι η Δαιμονιά

μα δαίμονες δεν έχει

κι αν τη συγκρίνεις σ’ ομορφιά

θα δεις πως υπερέχει”. (σελ.20)

 

“Πολλά τ’ αστέρια τ’ ουρανού

μόνο το ένα λάμπει

που ζωντανεύει με το φως

της ύπαρξης τα θάμπη.” (σελ.46)

 

      Eδώ, ο ποιητής εμπνέεται από όλα τα κοινωνικά, πολιτικά, θρησκευτικά και άλλα θέματα της εποχής μας και καυτηριάζει με τον δικό του ποιητικό τρόπο τα συμβάντα της σύγχρονης κοινωνίας μας. Και όπως λέει ο ποιητής στον πρόλογο του βιβλίου του “η ποίηση είναι ένα άνθος που μοσχοβολάει και ευφραίνει τον άνθρωπο”, έτσι και ο αναγνώστης διαβάζοντας την ποίηση του Πότη Κατράκη όχι μόνο προβληματίζεται αλλά και ευφραίνεται τόσο αισθητικά αλλά και νοηματικά.

     Εύχομαι στον ποιητή Πότη Κατράκη καλοτάξιδα τα νέα του βιβλία και είθε να μοσχοβολήσουν και να ευφρανθούν όλες οι καρδιές των αναγνωστών του!!

Τζούλια Πουλημενάκου

Λογοτέχνις, επιμελήτρια της λογοτεχνικής σελίδας Επί-Λόγου

 

ΤΙΤΛΟΣ: ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΣΜΥΡΝΗΣ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΠΟΤΗΣ ΚΑΤΡΑΚΗΣ

KATΗΓΟΡΙΑ: ΕΠΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ

ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ: ΖΩΗ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ

ISBN: 978-960-597-328-5

Εκδόσεις ΛΕΞΙΤΥΠΟΝ

Aθήνα, Οκτώβριος 2022 (Πρώτη Έκδοση)

 

 

ΤΙΤΛΟΣ: ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ ΣΕ ΜΑΝΤΙΝΑΔΕΣ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΠΟΤΗΣ ΚΑΤΡΑΚΗΣ

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ: ΠΟΙΗΣΗ

ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ: ΖΩΗ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ

ISBN: 978-960-597-329-2

Εκδόσεις ΛΕΞΙΤΥΠΟΝ

Αθήνα, Οκτώβριος 2022 (Πρώτη Έκδοση)

 

 

 

 

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΚΑΙ ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ:

 

http://https://potiskatrakis.wixsite.com/potiskatrakis/potis-katrakis

Επί-Λόγου – Λεύκωμα – Αφιερώματα Λοτοτεχνίας – Νοέμβριος 2022

/by
, , ,

“Η ΦΛΟΓΑ, Η ΦΩΤΙΑ ΚΙ Η ΣΤΑΧΤΗ” του Γεώργιου Ελ.Τζιτζικάκη, Εκδ.Κάκτος 2022 (γράφει η Τζούλια Πουλημενάκου)

“Η φλόγα, η φωτιά κι η στάχτη” του Γεώργιου Ελ.Τζιτζικάκη

 

Γράφει η Τζούλια Πουλημενάκου

Ο Γεώργιος Τζιτζικάκης ως ένας νέος Μπουκόβσκι, μετά από τα προηγούμενά του μυθιστορήματα “Παραθεριστής” και “Ανεμόγερτος”, εμφανίζεται φέτος δυναμικά με το νέο του συγγραφικό έργο “Η φλόγα, η φωτιά κι η στάχτη” από τις Εκδόσεις Κάκτος και βασισμένο σε αληθινά γεγονότα. Ένα βιβλίο που παρατηρεί τον άνθρωπο και διαπραγματεύεται κοινωνικοψυχολογικά διλήμματα.

 Ο συγγραφέας αποτυπώνει στο βιβλίο του διαχρονικά κοινωνικά ζητήματα, ανταγωνισμού, διαφορετικότητας, διεκδίκησης, απόρριψης και μέσω αυτών αναζητά την δική του προσωπική αλήθεια και τη θετική αντιμετώπιση όλων αυτών των θεμάτων που ταλανίζουν τις ανθρώπινες διαπροσωπικές σχέσεις.

  Ο συγγραφέας διεισδύει στους χαρακτήρες των τριών ηρωίδων του, της δυναμικής Μανωλίας, της ρομαντικής Εριέττας και της επαναστάτριας Θέτιδας, τριών γυναικών διαφορετικής ιδιοσυγκρασίας και χαρακτήρα, προβάλλοντας μέσα από την έντονη προσωπικότητά τους και τις ιδιαιτερότητές τους στη διαχείρηση των διαπροσωπικών σχέσεων τα ξεχωριστά ταλέντα τους και τέλος -εάν υφίσταται- τη θετική τους πλευρά.

  Η ιστορία του βιβλίου είναι αληθινή, πραγματεύεται τον όρο φιλία και τα μυστικά της, ο συγγραφέας φέρνει τη δική του προσωπική αλήθεια στα γεγονότα, ο αναγνώστης ταυτίζεται με αυτό, αναζητώντας κι αυτός τη δική του αλήθεια, φέρνοντας στην επιφάνεια τις θετικές του πλευρές.

  Ο Γ.Τζιτζικάκης στο βιβλίο του καταλήγει: “Καμιά φορά είναι τόσο απλό. Είναι τόσο απλό να μη χάσεις ανθρώπους από τη ζωή σου, απλώς και μόνο αποφασίζοντας ότι δεν αξίζει να ρίχνεις λάδι στη φωτιά, και να καταλάβεις ότι είσαι τυχερή που τους έχεις, ακόμα κι αν δεν είναι πάντοτε στα μέτρα σου. Δεν είναι εύκολο, χρειάζεται δύναμη και αυτοσυγκράτηση, διότι, όταν η φλόγα ανάψει, πρέπει να το προσέξεις μην ακολουθήσει η φωτιά, κι αν αυτό συμβεί και δεν τη προλάβεις, τότε θα γίνουν όλα στάχτη.” 

 

Τζούλια Πουλημενάκου

23/10/2022

 

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ: 

Ο Γεώργιος Ελ.Τζιτζικάκης γεννήθηκε το 1981, ζει στην Αθήνα και κατάγεται από τα Χανιά. Έχει σπουδάσει Διοίκηση Επιχειρήσεων και Δημόσιες Σχέσεις, με ειδίκευση στη δημιουργία νέων επιχειρήσεων στην ψηφιακή εποχή. Από το 2008 κατέχει τον τίτλο του ενεργειακού θεραπευτή ως Reiki Therapist Of Usui System of Natural Healing, και έχει δραστηριοποιηθεί επαγγελματικά στον χώρο της καλλιτεχνικής βιβλιοδεσίας και του vintage bookbinding.

Η ενασχόλησή του με τη συγγραφή ξεκινά από τα εφηβικά του χρόνια. Στα δεκαεπτά του κερδίζει βραβείο από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών για το διήγημά του “Ο Ζητιάνος” και εκδίδεται το πρώτο του βιβλίο με τίτλο “Σιωπή… η δυνατότερη κραυγή…”. Έκτοτε, έχει γράψει μυθιστορήματα, συλλογές διηγημάτων, θεατρικά έργα, παραμύθια και στίχους για τραγούδια. Συνεργάζεται με εκδοτικούς οίκους της Ελλάδας ως αξιολογητής κειμένων και σύμβουλος εκδόσεων και αρθρογραφεί για θέματα που αφορούν στη λογοτεχνία, τη μουσική και το θέατρο, ενώ επί σειρά ετών έχει ασχοληθεί με την παραγωγή μουσικών εκπομπών στο ραδιόφωνο.

“Η φλόγα, η φωτιά κι η στάχτη”, είναι το δέκατο βιβλίο του συγγραφέα.

 

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ:

“Σιωπή… η δυνατότερη κραυγή…”, Διηγήματα, 2000 (εξαντλημένο)

“Ένα γέλιο… που έκλαιγε…”, Διηγήματα, 2005 (εξαντλημένο)

“Να μην ξεχάσω να ξυπνήσω”, Μυθιστόρημα, 2010 (πρώτη έκδοση Ιωλκός, εξαντλημένο)

“Γυναίκα η Κόλαση…Γυναίκα κι ο Παράδεισος”, Διηγήματα, 2012 (πρώτη έκδοση Περίπλους, εξαντλημένο)

“Τ’ αηδονιού το δάκρυ”, Μυθιστόρημα, 2015 (πρώτη έκδοση Ωκεανίδα, εξαντλημένο)

“Ένα δράμι δύναμης”, Μυθιστόρημα, 2016 (πρώτη έκδοση Ωκεανίδα, εξαντλημένο)

“Αντίο δεν είπα, ακόμη ζω”, Διηγήματα, 2018 (Ωκεανίδα)

“Παραθεριστής”, Μυθιστόρημα, 2020 (Κάκτος)

“Ανεμόγερτος”, Μυθιστόρημα, 2021 (Κάκτος)

“Η φλόγα, η φωτιά κι η στάχτη”, Μυθιστόρημα, 2022 (Κάκτος)

 

 

Επί-Λόγου – Λεύκωμα – Κριτικές – Οκτώβριος 2022

/by
, , ,

“ΟΤΑΝ ΔΑΚΡΥΖΕΙ Ο ΛΥΚΟΣ” του Πρόδρομου Κοσμίδη (Βιβλιοκριτική της Τζούλιας Πουλημενάκου)

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ

της Τζούλιας Πουλημενάκου 

“Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Αγία Πετρούπολη. Αφού απέτυχε ο γερμανικός στρατός να καταλάβει την πανέμορφη, ιστορική πόλη, αποφασίζει να την πολιορκήσει και να την αποκλείσει από κάθε εξωτερική βοήθεια. Είναι ένας πόλεμος χαρακωμάτων, αλλά τεράστιες απώλειες έχει κι ο άμαχος πληθυσμός.” (από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

     “Οι γνώσεις μας είναι ο σπόρος των δημιουργιών μας” , είπε κάποτε ο Γάλλος συγγραφέας και φιλόσοφος Ζωρζ-Λουί Λεκλέρ ντε Μπυφόν. Όλοι οι μεγάλοι συγγραφείς υποστηρίζουν την ωφελιμότητα τής καλής μελέτης· έτσι και εδώ ο συγγραφέας Πρόδρομος Κοσμίδης μάς το αποδεικνύει περίτρανα μέσα από τις 336 σελίδες του βιβλίου του “΄Όταν δακρύζει ο λύκος” (εκδόσεις Φίλντισι, 2021). Ο συγγραφέας στο βιβλίο του αρχικά τοποθετεί τους ήρωές του στη χρονική περίοδο του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, με ιστορικές αναφορές στην κατάκτηση της Σοβιετικής Ένωσης το 1941 από τη ναζιστική Γερμανία, όπου περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και την κατάληψη τού Λένινγκραντ, την γνωστή Αγία Πετρούπολη και στη συνέχεια στη μεταπολεμική περίοδο μετά το 1945 και μέχρι το 1962 στην πιο σύγχρονη εποχή της Ευρώπης.

    “Όταν δακρύζει ο λύκος” του Πρόδρομου Κοσμίδη είναι ένα βιβλίο αιχμηρό με έξυπνη πλοκή και διαχρονικά μηνύματα. Ο ήρωας του βιβλίου ο υπολοχαγός του Κόκκινου στρατού Σεργκέι Παυλώφ – ο επονομαζόμενος “λύκος” – μάχεται στα χαρακώματα και αντιστέκεται με τους συντρόφους του για την ελευθερία της πατρίδας του από τους Ναζί. Ψάχνει να βρει τη δικαίωση για το χαμό των αγαπημένων του προσώπων, σκάβει αργά και μεθοδικά και έρχεται αντιμέτωπος με τον αληθινό εχθρό, τον κατασκοπεύει, ενώ ταυτόχρονα διαλέγει τα θύματά του με την ακρίβεια χειρουργού, με αποτέλεσμα πολλές φορές να συγκρούεται ηθικά ακόμα και με τον ίδιο του τον εαυτό.

      Ποιος αλήθεια θα είναι ο ρόλος του; Θα τα καταφέρει, άραγε, να επιζήσει από τη μανία των ΕΣ ΕΣ; Θα επέλθει η λύτρωση στην ψυχή του και την πατρίδα του μετά από όλα τα δεινά που του επιφυλάσσει η μοίρα του; Και γιατί ο συγγραφέας δίνει αυτόν τον συμβολικό τίτλο στο βιβλίο του; Πότε “δακρύζει ο λύκος” ; Ερωτήματα που θέτει ο αναγνώστης διαβάζοντας το βιβλίο και απαντώνται όλα μέσα στα 26 αγωνιώδη κεφάλαια.

 …..“ Ήταν ανεβασμένος στο πάτημα της δικής μου σκοπιάς και καμάρωνε τα γερμανικά χαρακώματα. Αυτό το πάτημα ήταν φτιαγμένο για μένα, που ήμουν ένα και ογδόντα πέντε ύψος. Μόνο τα μάτια μου έβγαιναν έξω. Αυτός περίσσευε μέχρι τη βάση του λαιμού. Τέλειος στόχος!. Έτρεξα, τον άρπαξα απ’ τα πόδια και τον τράβηξα…. Την ίδια στιγμή ακούστηκε πυροβολισμός. Το καυτό βλήμα καρφώθηκε τσιτσιρίζοντας πίσω μας, στο λασπωμένο τοίχωμα….” (σελ.74)

        Ο συγγραφέας με τον δικό του μοναδικό ντοστογιεφσκικό τρόπο ψυχογραφεί τους ήρωές του και μας μεταφέρει σε μια ομιχλώδη εποχή της ευρωπαϊκής ιστορίας. Το μεθοδικό κτίσιμο τής υπόθεσης, η πλοκή του κειμένου όπου φωτίζει τις πολύτιμες λεπτομέρειες, οι τελειοποιημένοι του διάλογοι, οι συναισθηματικές καταστάσεις των ηρώων, οι πλούσιες σε περιγραφή εικόνες τής κοινωνίας μιάς γκρίζας περιόδου και ένας αφηγηματικός καθηλωτικός λόγος, αυτά είναι τα χαρακτηριστικά που κάνουν έναν αναγνώστη να μη μπορεί να αφήσει το βιβλίο από τα χέρια του.  Από την πρώτη σελίδα μέχρι και την τελευταία, ο συγγραφέας προσφέρει μια αναγνωστική εμπειρία μέσα στα 26 συγκλονιστικά κεφάλαια, τα οποία σκιαγραφούν μια σκοτεινή εποχή, την περίοδο της ναζιστικής κατοχής της Σοβιετικής Ένωσης και συγκεκριμένα της Αγίας Πετρούπολης.

      Στο κείμενο που ακολουθεί ο συγγραφέας περιγράφει την Αγία Πετρούπολη (σελ.56-57) : “…Βλέπει τον θάνατο να παραμονεύει κρυμμένος στα σοκάκια, στις εκκλησιές, ανάμεσα στα μαύρα σύννεφα….Σκύβει στα ερείπια , παίρνει τα παλιά λιθάρια και ξαναχτίζει το σώμα της. Ατέλειωτα σμίγουν ζωή και θάνατος σαν νιόπαντρο ζευγάρι στο νυφικό κρεβάτι κι αυτή ραίνει με λεμονανθούς και μύρο , λύνει τα μαλλιά, σφουγγίζει τα άγια σώματα.”

       Ένας ολάκερος κόσμος διαδραματίζεται στις γεμάτες συγκίνηση και αγωνία σελίδες του βιβλίου. Ένα μυθιστόρημα όπου οι ήρωές του – από τους πιο μικρούς μέχρι και τον κορυφαίο – έχουν πρωταγωνιστικό λόγο ύπαρξης στην πλοκή και εν τέλει στη συμπλήρωση και ολοκλήρωση της ιστορίας. Όλοι οι χαρακτήρες του βιβλίου επιτελούν ένα πολύτιμο χρέος: Από τον θαρραλέο και άοπλο νεαρό αγγελιαφόρο ονόματι “γλάρο” – τον κορυφαίο χορευτή του θεάτρου της Όπερας και του μπαλέτου Κίροφ της Αγίας Πετρούπολης, τον βιολιστή μουσικό της σκηνής τού Λένιγκραντ Ιωσήφ Στεφάνοβιτς, την πιστή εθελόντρια νοσοκόμα Μαρλέν, τον αδίστακτο Γερμανό στρατηγό Μάγιερ, τον θεοσεβούμενο ναύτη Ήζι, τον Ρώσο αξιωματούχο του τσάρου παππού Ιβάν, την ελληνο-γερμανίδα σύζυγο Γκέρτε με καταγωγή από τον Ελληνισμό της Οδησσού, τον ανήσυχο Ρωσο-εβραίο ταγματάρχη του Κόκκινου στρατού Δαυίδ Πέτροβιτς, την πιστή οικονόμο κυρία Μαριέττα, μέχρι τον ηρωικό Ρώσο υπολοχαγό του Κόκκινου στρατού Σεργκέι Παυλώφ και τον άτυχο Γερμανό ανθυπολοχαγό της Βέρμαχτ Ντίτερ Μπεκ. Ακόμα και ένας Καυκάσιος ποιμενικός ονόματι Σίλβερ, διαδραματίζει τον δικό του ρόλο μέσα στην ιστορία, ο οποίος δίνει μαθήματα ζωής και πίστης στον άνθρωπο.

 …..“¨Μη σταματάς, παιδί μου, ποτέ μη σταματάς, να ελπίζεις”.

“Μα τι είναι η ελπίδα; ρώτησε η Γκέρτε, έτοιμη να βάλει τα κλάματα.

“Ένα όμορφο δέντρο είναι”, της απάντησε η σοφή γυναίκα, “που το ποτίζεις, το κλαδεύεις, αλλά του δίνεις μπόι και το φτάνεις ψηλά, εκεί που σεργιανάει ο κεραυνός. Θέλει κουράγιο να ξαναφυτέψεις άλλο δέντρο, αν καεί. Έχεις ανάγκη τη σκιά του”. (σελ. 139)

     Ο συγγραφέας προσφέρει στον αναγνώστη ένα καλογραμμένο λογοτεχνικό έργο, άκρως ποιητικό θα έλεγα, με αποτέλεσμα τη συγκίνηση και την αγωνία, μέσα από μια γραφή με παρομοιώσεις, στοχευμένα επίθετα και εναρμονισμένες αντιθέσεις. Το κείμενο “ρέει” στα μάτια του αναγνώστη σαν κινηματογραφική ταινία και ο αναγνώστης αναρωτιέται εάν αυτό που διαβάζει είναι προϊόν μυθοπλασίας, ή εάν ο ίδιος ο συγγραφέας το έχει βιώσει με κάποιον ορατό ή αόρατο τρόπο. Ας μην ξεχνάμε ότι ο κ.Πρόδρομος Κοσμίδης είναι και ποιητής. Έτσι, παρ’ όλο που το μυθιστόρημα λαμβάνει χρόνο σε μια θλιβερή περίοδο, με την ανάγνωσή του και τα μηνύματα που μας μεταφέρει,  η ψυχή μας ευφραίνεται, γίνεται ομορφότερη και οι πνευματικοί μας ορίζονται αμβλύνονται.

      Χαρακτηριστικό το κατωτέρω κείμενο: “Εκείνο το βράδυ ο έρωτας άπλωσε τα φτερά του, πέταξε πάνω από σκοπιές και πολυβόλα και σκαρφάλωσε στο παράθυρο του πρώτου ορόφου. Ανάλαφρα, πατώντας στα νύχια, πέρασε στο δωμάτιό της και έσκυψε πάνω από το γλυκό πρόσωπο με τις μακριές βλεφαρίδες. Εκείνη τη στιγμή, ακόμα κι ο αέρας κράτησε την ανάσα του, να μην παγώσει το φιλί.”

      Από την αρχή μέχρι το τέλος του βιβλίου η αγωνία δεν σταματά και σε κάθε κεφάλαιο κάτι νέο προστίθεται και η αγωνία κορυφώνεται. Σαν να τοποθετείς ένα-ένα τα κομμάτια του παζλ σε ένα τεράστιο τραπέζι. Μέχρι να τοποθετήσεις και το τελευταίο κομμάτι του η αγωνία και η συγκίνηση είναι τεράστια: Η Αγία Πετρούπολη, ο ποταμός Νέβας, η λίμνη Λατόγκα, η αίθουσα συναυλιών του Κρεμλίνου, το Βερολίνο και το Στρατιωτικό Νοσοκομείο του, το αρχηγείο των ΕΣ ΕΣ στο Ανατολικό Βερολίνο, η αίθουσα επιχειρήσεων της Βέρμαχτ, η σημαία της Σοβιετικής Ένωσης, το δαχτυλίδι του Γερμανού στρατηγού Μάγιερ, η σπείρα του Κλίνσμαν, το μωρό στα χαλάσματα, η πληγή στο αριστερό στήθος, ο ποταμός Σπρέε, ο θάνατος του Στάλιν, το μπαρ “Το λιμάνι”,  ο μονόφθαλμος τζογαδόρος Νικήτα, το Ανατολικό και το Δυτικό Βερολίνο, η πύλη του Βραδεμβούργου, ο πύργος του στρατηγού Αλεξάντερ Μάγιερ, οι τέσσερις φωτογραφίες του γάμου… Ο συγγραφέας Πρόδρομος Κοσμίδης συνέθεσε τη δική του “7η συμφωνία” με μουσικούς όλους τους ήρωές του και κοινό όλους εμάς τους αναγνώστες του.

      Το βιβλίο τού Πρόδρομου Κοσμίδη με τον συμβολικό τίτλο “Όταν δακρύζει ο λύκος” θα το χαρακτήριζα “βροχή” στην άνυδρη πνευματική μας εποχή, όπου περιγράφει την ψυχολογία του ανθρώπου σε δραματικά δύσκολους καιρούς ζωής και θανάτου μαζί, παραλληλίζοντάς τον με άγριο “λύκο”, μεταφέροντας μηνύματα θάρρους, επιμονής, υπομονής και πίστης του ανθρώπου στις αξίες, τα ιδανικά του, πέρα από κάθε είδους δυσκολία: “Τα πάντα τα πετυχαίνουμε με υπομονή και επιμονή”, μας έλεγε ο γέρο δάσκαλος, αλλά εμείς, μικρά παιδιά τότε, δεν καταλαβαίναμε και πολύ τα λόγια του”. (σελ.88)

     Ένα κείμενο που απλώνεται στα μάτια μας με τα δίχτυα της έμπνευσης και της μυθοπλασίας τόσο φυσικά, όσο ένα πρωινό μας ξύπνημα. Μία διέγερση του μυαλού που μας οδηγεί να ξαναβρούμε και να συστηθούμε εκ νέου με τον εαυτό μας. Και όπως ο συγγραφέας γράφει για την Αγία Πετρούπολη έτσι κι εμείς “να σκύψουμε στα ερείπια, να πάρουμε τα παλιά λιθάρια και να ξαναχτίσουμε το σώμα μας…”

      Συγχαρητήρια στον συγγραφέα Πρόδρομο Κοσμίδη και εύχομαι και στο μέλλον σε ανάλογες συγγραφικές πνευματικές αναζητήσεις. –

 

Τζούλια Δ. Πουλημενάκου

Λογοτέχνις

16-11-2021

 

Βιογραφικό συγγραφέα:  

Ο Πρόδρομος Κοσμίδης γεννήθηκε το 1957 στη Ν. Ιωνία Αττικής. Αποφοίτησε από το εξατάξιο γυμνάσιο του Ν. Ηρακλείου και μετά ασχολήθηκε επαγγελματικά με τον σχεδιασμό, την παραγωγή και το εμπόριο υφασμάτων και ετοίμων ενδυμάτων.

Τα χρόνια περνούσαν όμως η αγάπη του για τα ελληνικά γράμματα και τη λογοτεχνία παρέμενε φλόγα άσβεστη. Από το 2012 έως το 2018 παρακολούθησε πλήθος σεμιναρίων για δημιουργική γραφή, στίχο, στιχοποίηση, θεατρική γραφή, παιδικό παραμύθι, διήγημα και τέλος μεγάλη φόρμα όπως το μυθιστόρημα.

Το 2015 έγραψε τους στίχους δώδεκα τραγουδιών για τον δίσκο «Μεταμόρφωση» με συνθέτη τον Γιώργο Τσιριγώτη και με ερμηνευτές τον ίδιο τον συνθέτη, τον Γιώργο Νταλάρα και την Μαριαστέλλα Τζανουδάκη.

Το 2021 εκδόθηκε από τις εκδόσεις Φίλντισι το πρώτο του βιβλίο ΑΝΤΙΓΟΝΗ, έμμετρη μετάφραση της τραγωδίας του Σοφοκλή.

 Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:

 «Τον βλέπω. Βγαίνει από το χαράκωμα ολόρθος, πανώριος! Όμορφος σαν το θάνατο. Κρατά το ντουφέκι κάτω, στο ένα χέρι. Δρασκελίζει το ανάχωμα στητός, άφοβος, πηδά στο λάκκο. Κοντά σκάει ο κεραυνός. Η νύχτα μέρα γίνεται. Δύο φορές έχω δει τόσο όμορφο το πρόσωπο του Χριστού. Η μία ήταν δίπλα στην ωραία πύλη του ναού του ρέοντος αίματος, στην Αγία Πετρούπολη».

 Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Αγία Πετρούπολη. Αφού απέτυχε ο γερμανικός στρατός να καταλάβει την πανέμορφη, ιστορική πόλη, αποφασίζει να την πολιορκήσει και να την αποκλείσει από κάθε εξωτερική βοήθεια. Είναι ένας πόλεμος χαρακωμάτων, αλλά τεράστιες απώλειες έχει κι ο άμαχος πληθυσμός. Ο Ρώσος υπολοχαγός Σεργκέι Παυλώφ μάχεται ηρωικά και αντιστέκεται, όμως σε ένα βομβαρδισμό σκοτώνεται η γυναίκα του και χάνεται ο μικρούλης γιος του. Το μίσος και η αγανάκτηση για τους κατακτητές αλλάζουν την ψυχολογία του κι αρχίζει να συμπεριφέρεται σαν άγριος λύκος. Τα πρωτόγονα ένστικτα τον οδηγούν σε απρόβλεπτες δραματικές καταστάσεις, από θύμα γίνεται θύτης και η μοίρα τον καλεί σε πράξεις ενάντια στη συνείδησή του. Η οικογένεια, η θρησκεία, οι προκαταλήψεις, ο έρωτας αποκτούν άλλο νόημα και η πατρίδα θέτει εκ νέου τα όριά της.

 «Δεν θα σε ξαναφωνάξω», του είπα, όταν κάρφωσα το σταυρό στο λασπωμένο προσκέφαλο της Σοφίας. «Φεύγω. Μείνε εσύ με τους ανθρώπους. Εγώ θα πάω με τ’ αγρίμια».

ISBN: 978-618-5456-50-4    

Σελίδες: 338

Επιμέλεια: Σύσση Καπλάνη

Εκδόσεις Φίλντισι – 2021

 

 

 

Επί – Λόγου – Λεύκωμα – Αφιερώματα Λογοτεχνίας –  Νοέμβριος 2021

 

 

/by
, , ,

“ΑΝΕΜΟΓΕΡΤΟΣ” του Γεώργιου Ελ. Τζιτζικάκη (Βιβλιοκριτική της Τζούλιας Πουλημενάκου)

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ

Τίτλος: ANEMOΓΕΡΤΟΣ

ΒΑΣΙΣΜΕΝΟ ΣΕ ΑΛΗΘΙΝΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ

 Συγγραφέας: ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΕΛ. ΤΖΙΤΖΙΚΑΚΗΣ

 Επιμέλεια: Γωγώ Κουτσούγερα

 Εκδόσεις ΚΑΚΤΟΣ – Ιούνιος 2021

 ISBN 978-960-382-069-7

~~~~~~~~

      Ο συγγραφέας του “Ανεμόγερτου” Γεώργιος Eλ. Τζιτζικάκης αφιερώνει το βιβλίο του “στους ανθρώπους που έχασαν, που αποδέχτηκαν την ήττα τους, που δεν το έβαλαν κάτω και κέρδισαν μια επόμενη μάχη”. Από την αρχή του βιβλίου, λοιπόν, καταλαβαίνει ο αναγνώστης ότι το βιβλίο είναι βιωματικό που σκοπό έχει, παρουσιάζοντας τις δύσκολες καταστάσεις που ο ήρωας βιώνει, να πετύχει τον επαναπροσδιορισμό της αξίας της ζωής και την εκτίμηση ότι η ζωή είναι πολύ μικρή για να την σπαταλάμε σε ανούσιες σκέψεις και κενά συναισθήματα!

     Ένα βιβλίο που μιλά για μοναξιά, πόνο, ανασφάλεια, φόβο, απογοήτευση, ανάγκη για επικοινωνία, παραίτηση από τη ζωή, μα και για άπλετη αγάπη, ενσυναίσθηση, αυτογνωσία, χαρά της ζωής!!! Ο “Ανεμόγερτος” είναι μια τεράστια εμπειρία ζωής, ένας ήρωας με τόση δύναμη ψυχής, την οποία ούτε ο ίδιος δεν τη φαντάζεται, καταφέρνει όμως στο τέλος να κερδίσει τις “μάχες” του και παράλληλα με το άφθονο χιούμορ τού συγγραφέα να καταφέρει να κρατήσει σε συνεχή αγωνία τον αναγνώστη μέχρι το τέλος. Ο συγγραφέας γράφει:  “Ανεμόγερτος” σημαίνει πως όποια δύναμη κι αν με φύσηξε, κατάφερε ενίοτε και με έγειρε, με δίπλωσε, με λύγισε, με κοπάνησε δυνατά σαν ξεροκάλαμο καταγής, όμως εντέλει δεν κατάφερε και να με σπάσει.”

  Η προσέγγιση του συγγραφέα με το χιούμορ που τον διακρίνει σαν προσωπικότητα, προσθέτει μια νότα ανακούφισης στον αναγνώστη και έτσι λυτρώνεται και ο ίδιος που μπορεί να ταυτίζεται με τον ήρωα του βιβλίου. Από την άλλη, ο ήρωας, τραγικός παρατηρητής της ίδιας της ζωής του, περνά από όλα τα στάδια του ανθρώπινου βίου, όπως προβλήματα υγείας, εργασιακή απόρριψη, απαξίωση από τους άλλους, φόβο του θανάτου, απώλειες… Στον αντίποδα, όμως, υπάρχει και η αγάπη, υπάρχουν και αυτοί οι άνθρωποι που για κάποιον σημαντικό λόγο βρέθηκαν στο διάβα του, φωτεινοί φάροι στο σκοτεινό πέλαγος της ζωής να φωτίζουν τη χαμένη ελπίδα και να δίνουν νόημα και ουσία στην καθημερινότητα.

  Ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ είχε πει ότι: “Ξέρουμε τι είμαστε, αλλά δεν ξέρουμε τι θα μπορούσαμε να είμαστε”. (λόγια της Οφηλίας στον Άμλετ). Ο συγγραφέας Γιώργος Τζιτζικάκης μάς λέει με τον δικό του σαιξπηρικό τρόπο “Πάμε παρακάτω…βήμα-βήμα…”, με όλη τη δύναμη της ψυχής του, με όλη την αγάπη, το χαμόγελο και τη στήριξη των πραγματικών ανθρώπων δίπλα του, με τις ευχάριστες αναμνήσεις της περασμένης του ζωής, με τις δυσάρεστες που τον θέριεψαν και με τη συνειδητοποίηση ότι αξίζει να επανεκτιμήσουμε την αξία της ζωής σε νέες, πιο σταθερές βάσεις.

Τζούλια Πουλημενάκου

22-7-2021

~~~~~~~

Απόσπασμα από το βιβλίο – σελ. 334 – 335 :

      “Δεν συνδεθήκαμε ερωτικά με αυτή τη γυναίκα, και ίσως να μη θυμάμαι πολλά από εκείνα που συζήτησα με άλλους αυτούς τους μήνες, θυμάμαι όμως όσα μου είπε εκείνη το δειλινό πριν φύγει. Με κοίταξε βαθιά στα μάτια, άπλωσε ένα λαμπερό χαμόγελο στο γεμάτο υπέροχες ρυτίδες πρόσωπό της και μου είπε:

“Γνωρίζεις γιατί συμβαίνουν όλα αυτά, σωστά;”

  Δεν με ρωτούσε, απλώς απορούσε πώς δεν το είχα καταλάβει. Εγώ δεν απάντησα, συνέχιζα να την κοιτάζω και άκουσα να μου λέει στη συνέχεια:

“Kαθαρίζει το κάρμα σου! Γι’ αυτό νιώθεις όπως νιώθεις… Τόσο καιρό, από παιδί ακόμη, όσα πέρασες και όσα περνάς για σένα μπορεί να σημαίνουν ήττες, όμως για το σύμπαν ξέρεις τι σημαίνουν; Σημαίνουν πως μέσα από έναν δύσκολο δρόμο θα έρθει η ευθυγράμμιση, κι αυτό διότι εσύ, παρά τις ατυχίες και τις αναποδιές, συνεχίζεις να χαμογελάς και συνεχίζεις να ελπίζεις στο καλό, και συνεχίζεις να παλεύεις με τις δυνάμεις σου! Πέφτεις και σηκώνεσαι και ξαναπέφτεις αλλά σηκώνεσαι ξανά και συνεχίζεις, οπότε το σύμπαν, βλέποντας αυτή τη θέση σου, καθαρίζει το κάρμα σου από αρνητικές ενέργειες. Κι όπως κάθε καθάρισμα, έτσι κι αυτό το καθάρισμα σηκώνει σκόνη…”

“Κι εγώ; Τι πρέπει εγώ να κάνω; Να τα υπομείνω όλα;”

“Όχι. Να ζητήσεις από το σύμπαν αυτά που δικαιωματικά σου ανήκουν. Να μην τα απαιτήσεις! Να τα ζητήσεις, αναφέροντας πως είναι το δίκαιο και το σωστό, και να είσαι βέβαιος πως το σύμπαν θα ελέγξει τους λογαριασμούς του και θα πράξει δίκαια. Θα ζυγίσει την τόση καλοσύνη και την πίστη σου στην ελπίδα και την αγάπη και θα σου προσφέρει εκείνα που ζητάς. Είναι άλλωστε το δίκαιο αυτό και στο σύμπαν αρέσει η νομοτέλεια. Είμαι βέβαιη πως στο μέλλον θ’ αρχίσουν να σου έρχονται δώρα που δεν θα το πιστεύεις. Όμως το ξέρεις ήδη αυτό… Ναι; Ξέρεις τον λόγο που θα έρχονται, ναι;”

  Ετούτη την απάντηση τη γνώριζα, απλώς ήθελα να την ακούσω από τα χείλη ενός τρίτου.

  “Επειδή τα αξίζεις!”

  Ναι, τα αξίζω κι όχι μόνο εγώ, όλοι μας αξίζουμε πράγματα … ακόμη κι εκείνα που δεν γνωρίζουμε γιατί και πώς τα αξίζουμε, όμως αυτά γνωρίζουν το πότε θα έρθουν σ΄εμάς και για ποιους σκοπούς. Σκέφτηκα ότι μπορεί και όλα όσα συμβαίνουν στη ζωή μας να γίνονται μόνο για να μας υπενθυμίσουν πως τα πάντα είναι ένας κύκλος, τον οποίο άλλες δυνάμεις φέρνουν βόλτα. Ένας κύκλος που, σαν άγριος τροχός, άλλοτε μας κόβει για να μάθουμε να μην είμαστε αχάριστοι.”          ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΕΛ. ΤΖΙΤΖΙΚΑΚΗΣ

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

 

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ:

         O Γεώργιος Ελ.Τζιτζικάκης γεννήθηκε το 1981, ζει στην Αθήνα και κατάγεται από τα Χανιά. Έχει σπουδάσει Διοίκηση Επιχειρήσεων και Δημόσιες Σχέσεις, από το 2008 κατέχει τον τίτλο του Reiki Therapist of Usui System of Natural Healing, και έχει δραστηριοποιηθεί επαγγελματικά στον χώρο της καλλιτεχνικής βιβλιοδεσίας.

       Η ενασχόλησή του με τη συγγραφή ξεκινά από τα εφηβικά του χρόνια. Στα δεκαεπτά του κερδίζει βραβείο από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών για το διήγημά του “Ο Ζητιάνος” και εκδίδεται το πρώτο του βιβλίο με τίτλο “Σιωπή… η δυνατότερη κραυγή…” Έκτοτε, έχει γράψει μυθιστορήματα, συλλογές διηγημάτων, θεατρικά έργα, παραμύθια και στίχους για τραγούδια. Συνεργάζεται με εκδοτικούς οίκους της Ελλάδας ως αξιολογητής κειμένων και σύμβουλος εκδόσεων και αρθρογραφεί για θέματα που αφορούν στη λογοτεχνία, τη μουσική και το θέατρο, ενώ επί σειρά ετών έχει ασχοληθεί με την παραγωγή μουσικών εκπομπών στο ραδιόφωνο.    Ο “Ανεμόγερτος” είναι το ένατο βιβλίο του συγγραφέα και αποτελεί ένα auto-fiction μυθιστόρημα, βασισμένο σε πραγματικές εμπειρίες.

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ:

– “Σιωπή…η δυνατότερη κραυγή…”, Διηγήματα, 2000 (εξαντλημένο)

– “Ένα γέλιο…που έκλαιγε…”, Διηγήματα, 2005 (εξαντλημένο)

– “Να μην ξεχάσω να ξυπνήσω”, Μυθιστόρημα, Ιωλκός, 2010 (εξαντλημένο)

– “Γυναίκα η Κόλαση…Γυναίκα κι ο Παράδεισος”, Διηγήματα, Περίπλους, 2012 (εξαντλημένο)

– “Τ’ αηδονιού το δάκρυ”, Μυθιστόρημα, Ωκεανίδα, 2015 (εξαντλημένο)

– “Ένα δράμι δύναμης”, Μυθιστόρημα, Ωκεανίδα, 2016 (εξαντλημένο)

– “Αντίο δεν είπα, ακόμη ζω”, Διηγήματα, Ωκεανίδα, 2018

– “Παραθεριστής”, Μυθιστόρημα, Κάκτος 2020

 

Επί-Λόγου – Λεύκωμα – Ιούλιος 2021

 

 

 

/by
, , ,

“ΠΑΡΑΘΕΡΙΣΤΗΣ” του Γεώργιου Ελ. Τζιτζικάκη (Βιβλιοκριτική της Τζούλιας Πουλημενάκου)

 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ – ΝΕΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ

Τίτλος βιβλίου: “ΠΑΡΑΘΕΡΙΣΤΗΣ”

Συγγραφέας: Γεώργιος Ελ. Τζιτζικάκης 

ISBN: 978-960-382-009-3

Εκδόσεις Κάκτος – Αθήνα 2020

Γράφει η Τζούλια Πουλημενάκου 

O “Παραθεριστής“, το νέο βιβλίο του συγγραφέα Γεωργίου Ελ. Τζιτζικάκη (από τις Εκδόσεις Κάκτος), είναι ένα βιβλίο ψυχοθεραπευτικό, ένα βιβλίο αυτοβελτίωσης και αφορά αυτούς που προσπαθούν να διώξουν από το δέρμα τους κι απ’ το μυαλό τους τα τοξικά συναισθήματα, που έχουν δημιουργηθεί από στερεότυπα και ταμπού αλλοτινών εποχών, όπου ευτυχώς σιγά σιγά αρχίζουν να εκλείπουν και η ζωή επιτέλους να μπαίνει στον αληθινό της δρόμο. Ο συγγραφέας με αιχμηρή πένα στο συναίσθημα και στις ανάγκες του, είτε αυτές είναι βιολογικές είτε είναι πνευματικές, κατορθώνει να καρφώσει το μαχαίρι βαθιά στο χώμα και να ξεριζώσει τις άχρηστες ρίζες τής προκατάληψης, είτε είναι του εαυτού μας είτε των άλλων, τοποθετεί τα πράγματα στην πραγματική τους υπόσταση, χρησιμοποιώντας εκείνες τις «κακές» λέξεις, όχι για να προκαλέσει ή να δείξει ότι είναι άνετος στη συγκεκριμένη φρασεολογία, αλλά για να σπάσει αυτό το φράγμα της ενοχής, της ενοχής για τη ζωή, για τον θάνατο, για τη γυναίκα και κατά προέκταση για κάτι τόσο φυσικό, όσο και ο τρόπος που όταν γεννηθήκαμε βγάλαμε την πρώτη μας κραυγή… Γιατί έτσι μας έμαθαν, να ζούμε με προκαταλήψεις και ταμπού, και με μια σφραγίδα ότι όλα αυτά είναι κακά πράγματα και δε θα πρέπει να μιλάμε γι’ αυτά .. κλπ κλπ. Πώς λοιπόν, όντας μεγάλοι πια, θα μπορέσουμε να αποτινάξουμε όλο αυτό από πάνω μας; Πώς θα ξεχωρίσουμε την αληθινή ηθική από την αυθεντικότητα των συναισθημάτων μας; Ένα βιβλίο πραγματικό εγχειρίδιο για το πώς θα ξαναγεννηθεί ο πραγματικός εαυτός μας όταν όλα αυτά είναι ριζωμένα μέσα μας και έχουν διαμορφώσει έναν άλλον άνθρωπο και πώς θα καταφέρουμε να βγούμε από αυτό το απήθμενο σκοτάδι… Και εδώ είναι που ο συγγραφέας κατορθώνει να πετύχει στο τέλος του βιβλίου, να στήσει τις ενοχές του στον τοίχο, τον φόβο , την απόγνωση , την αυτοκτονία , τον θυμό, να τα στριμώξει όλα αυτά και να τα κλειδώσει σε ένα δωμάτιο, όπου μόνο εκείνος έχει τα κλειδιά, και είναι στο χέρι του πώς θα τα χρησιμοποιήσει ή αν θα τα πετάξει στη θάλασσα μια για πάντα. Κι έτσι από το βαθύ σκοτάδι να βγει στο φως…
Όλοι μας έχουμε την ευθύνη των πράξεών μας στην ενήλικη ζωή μας και κανείς άλλος δε φταίει για την άσχημη πορεία της. Ο συγγραφέας μέσα από πραγματικά γεγονότα ή ακόμα και από μυθοπλαστικά στοιχεία, τα οποία τα χρησιμοποιεί ως μέθοδο ψυχοθεραπείας, κατορθώνει να σωθεί από όλα αυτά που τον στριμώχνουν συναισθηματικά, όταν ακριβώς συνειδητοποιεί ότι όλες οι λύσεις βρίσκονται στη δική του σκέψη, όταν ανακαλύπτει ότι το κλειδί της επιτυχίας και της διάσωσης του εαυτού του το είχε εκείνος.
Ο «Παραθεριστής» του Γεωργίου Ελ. Τζιτζικάκη είναι ο ίδιος μας ο εαυτός, εκείνος ο γυμνός εαυτός μας, που αν τον κοιτάξουμε στον καθρέφτη μας το πρωί που θα ξυπνήσουμε και τον παρατηρήσουμε (πριν ακόμα τον καλλωπίσουμε), θα τον δούμε στην πραγματική του διάσταση. Αυτά τα γεγονότα διαπραγματεύεται ο συγγραφέας στο βιβλίο του, καταφέροντας με γλαφυρό και αποκαλυπτικό τρόπο να ξεγυμνώσει τις ενοχές, τα πάθη, τα λάθη, τα αρνητικά συναισθήματα του ανθρώπου και να τα επαναφέρει στην αληθινή τους διάσταση, εκείνη που ο άνθρωπος λυτρώνεται και  επαναπροσδιορίζει τη ζωή του στην κοινωνία σε νέες, ουσιαστικότερες βάσεις.
Τζούλια Πουλημενάκου
Ποιήτρια
28/10/2020

Απόσπασμα από το βιβλίο (σελ.175): 

“Εντέλει, η όποια ευτυχία προσδοκάς να ζήσεις στη ζωή σου δεν θα έρθει μόνη της, εσύ θα πρέπει να την προκαλέσεις και να τη δημιουργήσεις, ενώ συνήθως έρχεται μετά από δεκάδες πίκρες και εκατοντάδες αποτυχίες μας. Οι ήττες μας είναι αυτές που μας ωθούν να δούμε το λάθος μας, να το διορθώσουμε και να κερδίσουμε μια επόμενη μάχη (ακόμη κι αν ώς τότε ηττηθούμε δεκάδες ακόμη φορές).

Στην περίπτωση της Τζέσι, ναι, ίσως, εκτός από το σκληροτράχηλο τσαγανό της, να έπαιξε ρόλο και μια ανώτερη δύναμη, εκείνη που τη γούσταρε ως ψυχή και της έφερε στον δρόμο από το πουθενά μια πέτρα χρυσού, όμως εγώ ποτέ δεν πίστεψα πως όντως είχε βρει εκείνη την πέτρα. Ακόμα κι αν τη βρήκε, αυτό δε λέει τίποτα. Μεγαλώνοντας, γνώρισα πολλούς ανθρώπους που βρήκαν θησαυρούς στους δρόμους τους, μα είχαν μάτια τυφλά για να τους δούνε και χέρια δειλά για να τους πιάσουνε. Άλλοι πάλι, από μόνοι τους, αρνούμενοι να αποδεχτούν τα χίλια κομμάτια τους (και έτσι να βοηθηθούν και να βοηθήσουν τον εαυτό τους), ακόμα και μια πέτρα χρυσού να έβρισκαν στον δρόμο τους, θα την πετούσαν στον καθρέφτη τους για να τον θρυμματίσουν – ετούτο θα το έκαναν όχι επειδή το θέλουν, μα γιατί τους είναι πιο γνώριμος ο πόνος, το βάσανο, η διάλυση, η υποχώρηση, παρά η μάχη, η ελπίδα, το θάρρος και η λύτρωση που πάντα απαιτεί προσπάθεια και ριζική αλλαγή διαδρομής.”

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ:

Ο Γεώργιος Ελ. Τζιτζικάκης γεννήθηκε το 1981, ζει στην Αθήνα και κατάγεται από τα Χανιά. Έχει σπουδάσει Διοίκηση Επιχειρήσεων και Δημόσιες Σχέσεις, από το 2008 κατέχει τον τίτλο του Reiki Therapist Of Usui System of Natural Healing, και έχει δραστηριοποιηθεί επαγγελματικά στον χώρο της καλλιτεχνικής βιβλιοδεσίας. Η ενασχόλησή του με τη συγγραφή ξεκινά από τα εφηβικά του χρόνια. Στα δεκαεπτά του κερδίζει βραβείο από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών για το διήγημά του “Ο ζητιάνος” και εκδίδεται το πρώτο του βιβλίο με τίτλο “Σιωπή…η δυνατότερη κραυγή…”. Έκτοτε, έχει γράψει μυθιστορήματα, συλλογές διηγημάτων, θεατρικά έργα, παραμύθια και στίχους για τραγούδια. Συνεργάζεται με εκδοτικούς οίκους της Ελλάδας ως αξιολογητής κειμένων και σύμβουλος εκδόσεων και αρθρογραφεί για θέματα που αφορούν στη λογοτεχνία, τη μουσική και το θέατρο, ενώ επί σειρά ετών έχει ασχοληθεί με την παραγωγή μουσικών εκπομπών στο ραδιόφωνο. Ο “Παραθεριστής” είναι το όγδοο βιβλίο του συγγραφέα και αποτελεί ένα auto-fiction μυθιστόρημα, βασισμένο σε πραγματικές εμπειρίες, η καταγραφή του οποίου αποτέλεσε για τον ίδιο ένα πρότυπο θεραπευτικό πείραμα.

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ

“Σιωπή…η δυνατότερη κραυγή…” Διηγήματα, 2000

“Ένα γέλιο…που έκλαιγε…”, Διηγήματα, 2005

“Να μην ξεχάσω να ξυπνήσω”, Μυθιστόρημα, 2010, Ιωλκός

“Γυναίκα η Κόλαση… Γυναίκα ο Παράδεισος”, Διηγήματα, 2012, Περίπλους

“Τ’ αηδονιού το δάκρυ”, Μυθιστόρημα, 2015, Ωκεανίδα

“Ένα δράμι δύναμης”, Μυθιστόρημα, 2016, Ωκεανίδα

“Αντίο δεν είπα, ακόμη ζω”, Διηγήματα, 2018, Ωκεανίδα

“Παραθεριστής””, Μυθιστόρημα, 2020, Κάκτος

   

                                                     Επί – Λόγου – Λεύκωμα – Οκτώβριος 2020

 

 

/by
, , , , , ,

“Απρόσμενη Άνοιξη” της Τζούλιας Πουλημενάκου (Βιβλιοκριτική της Μίνας Μπουλέκου)

Γράφει η  Μίνα Μπουλέκου 

Η “Απρόσμενη Άνοιξη” συμβολίζει την άνοιξη και την ευτυχία που προσδοκούμε όλοι μας σε έναν κόσμο ιδανικό και εξευγενισμένο. Η ποιήτρια μάς καλεί σε ένα όμορφο και μαγικό ταξίδι αισθήσεων και χρωμάτων που θα αγγίξουν ολοκληρωτικά την ψυχή μας ξεφυλλίζοντας αυτές τις σελίδες του υπέροχου βιβλίου της. Η ποιητική της συλλογή χωρίζεται σε 3 ενότητες και ειδικότερα αναφέρεται στους 3 μήνες της Άνοιξης Μάρτιο, Απρίλιο, και Μάιο.

H ποιήτρια μάς παρουσιάζει στην 1η θεματική της ενότητα στοιχεία ποιητικής γραφής που απεικονίζουν το ελληνικό ιδεώδες της. Οραματίζεται μια Ελλάδα ολόφωτη σαν ηλιαχτίδα και συνάμα μας οδηγεί σε μονοπάτια λεύτερα να αφουγκρασθούμε τους ήχους της ειρήνης στην ιερή γη των αθανάτων.

Μας καλεί να αφυπνισθούμε μαζί της και να σταθούμε αγέρωχοι στα ιερά και στα όσια της πατρίδας μας στα υψηλά ιδανικά που μας κληροδότησαν οι ένδοξοι πρόγονοί μας, με μια μικρή σταγόνα του κόσμου που την βάφτισε ελπίδα «μια μικρή σταγόνα του απείρου που γέννησε την βροχή και άλλαξε τον κόσμο..», δείχνοντάς μας την δυνατή της θέληση απέναντι στον κοινωνικό και πολιτικό κομφορμισμό με μια ανεξαρτησία ψυχής και σθένους που την αντιπροσωπεύει  ως πνευματικό και καλλιεργημένο άνθρωπο.

Η ποιήτρια μας γράφει με μια “πνοή αθανασίας”

“Με ποια αλήθεια να βαφτίσω την ομορφιά

που απλώνεται εμπρός μου;

Με ποιο βλέμμα σπινθηροβόλο

ν’ ατενίσω το μέλλον της γης;

Με ποια πνοή ουρανοβόλα ν’ ανασάνω

τη θεία γαλήνη της ψυχής;”

Εκφράζοντας το ατελεύτητο σύνορο της ψυχής της και συνάμα καθοδηγώντας μας να ατενίσουμε τον ορίζοντα της ανθρώπινης υπόστασής μας.

H ποιήτρια μάς παρουσιάζει στη 2η θεματική της ενότητα στοιχεία ποιητικής γραφής που αναδεικνύουν τις υπαρξιακές της αγωνίες καθώς και τους φιλοσοφικούς της στοχασμούς σε μια αέναη αναζήτηση.

Μας καλεί ως σιωπηλός ταξιδευτής σε αλαργινούς ορίζοντες να ανταμώσουμε το φως της λύτρωσης σε μια ασύνορη ελευθερία στο πέλαγος της αιωνιότητας ως μύστες του σύμπαντος, σε μια ιερή τελετουργία με μια θυσία διαχρονική ανάμεσα στο τίποτα και στο πάντα.

Η ποιήτρια μάς γράφει..

“Μα όσο η Θάλασσα ποτίζεται

με του Θεού τα δάκρυα

κι ο άνεμος είναι δεμένος

στα ξάρτια του απέραντου,

εκείνος ο αχνός της θάλασσας

μοιάζει με κραυγή στο Είναι μου,

του νου μου τον ορίζοντα χαράσσοντας…”

Στοχάζεται με πλήρη συνείδηση οριοθετώντας τη δική της ξεχωριστή πορεία ανάμεσα στο απέραντο του πελάγου της ζωής  ακουμπώντας και τον τελευταίο λυγμό της σαν κραυγή μέχρι να βρει θάλασσες γαλήνιες που θα την οδηγήσουν σε εκείνη τη λυτρωτική πορεία στο αιώνιο ταξίδι του φωτός.

H ποιήτρια μάς παρουσιάζει στην 3η θεματική της ενότητα στοιχεία ποιητικής γραφής που υμνούν τον έρωτα με μια αέρινη πνοή μεταφέροντάς μας στης ψυχής της το μαϊστράλι που ριζώνει στο άπειρο της γης, στον αιώνα του κόσμου. Μια αρχή χωρίς τέλος φωλιάζει σαν πουλί ασάλευτο στην άγραφη μνήμη των ανθρώπων.

Και οι λέξεις της ξεπηδούν σαν χείμαρρος σε ένα ζωντανό κάλεσμα ζωής στης νιότης το ολάνθιστο φως.

Η ποιήτρια μάς γράφει..

“Έλα κοντά μου μέσα στην αγκαλιά της νύχτας.

Έλα μέσα στη σιωπή του σύννεφου.

Έλα σαν ηλιοφώτιστο θαλασσινό κύμα

Έλα σα διάφανη δροσοσταλίδα πρωϊνού.

..Εσύ, ολάκερη η ζωή ”

Μας καλεί σε ένα αιθέριο μονοπάτι, όπου μας ταξιδεύει σε άλλους κόσμους ονειρικούς και ταυτόχρονα η ποιητική της σκέψη μοιάζει δυνατή σαν φλογοβόλο βέλος διαπερνώντας κάθε κύτταρο της δικής μας ύπαρξης.

Η ποίηση της εκλεκτής μου φίλης Τζούλιας Πουλημενάκου είναι συμβολική και συνάμα γεμάτη όμορφες εικόνες και έντονα συναισθήματα. Η γλώσσα της γλαφυρή και το ύφος της λυρικό. Η ευαισθησία της είναι διάχυτη και απεικονίζεται έντονα στον ποιητικό της λόγο. Η αισθαντικότητά της αναβλύζει σε κάθε στίχο και ταυτόχρονα διατηρεί το βάθος και την ουσία της ποιητικής της έκφρασης.  Η ποίησή της είναι αναμφισβήτητα ποίηση με περιεχόμενο χωρίς να αφήνει νοηματικά κενά στον αναγνώστη.

Η ματιά της είναι διεισδυτική και σαν παλμογράφος της εποχής αποτυπώνει τις εσωτερικές και εξωτερικές αγωνίες καθώς και τα ερωτήματα που απασχολούν όλους μας. Μας φέρνει αντιμέτωπους με τη δική μας συνείδηση να αντιπαλεύει και να μάχεται ανάμεσα στο εγώ και στο εσύ, ανάμεσα στο εμείς και στο εσείς ως μέρος της ολότητας.

Η “Απρόσμενη Άνοιξη” είναι η Άνοιξη της Αφύπνισης, η Άνοιξη της Ξαστεριάς που ονειρευόμαστε όλοι μας να ζήσουμε σε έναν κόσμο πιο δίκαιο, πιο γνήσιο, και πιο αληθινό.

Την Ευχαριστούμε από καρδιάς!

για το Μήνυμα Ζωής που μας έστειλε…

Μίνα Μπουλέκου

Ποιήτρια-Πεζογράφος-Αρθρογράφος

Αθήνα, Δεκέμβριος 2017

Η Παρουσίαση του βιβλίου “Απρόσμενη Άνοιξη” πραγματοποιήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2017 στην Αθήνα, στο Παραδοσιακό Καφενείο “Η Ωραία Ελλάς”, στο πλαίσιο των πολιτιστικών εκδηλώσεων με υπεύθυνη την κ. Άννα Στάικου

Οι ομιλητές της παρουσίασης  Νίκος Ταβουλάρης, Μίνα Μπουλέκου και Αγγελική Ψακή-Κωβαίου

Συντονιστής ο συγγραφέας Μιχάλης Γριβέας

Η Υπεύθυνη του Πολιτιστικού Τομέα του Πολυχώρου “Η Ωραία Ελλάς” κ. Άννα Στάικου

(Φωτογραφίες: Ζαφείρης Ζάφειρας)

 

Η αρχική φωτογραφία είναι από την αφίσα της παρουσίασης της συλλογής “Απρόσμενη ‘Ανοιξη”

(λεπτομέρεια της  “Άνοιξης” του Santro Botticelli 1445-1510)

 

/0 Comments/by
, , , , , ,

Ομιλία-Παρουσίαση του βιβλίου της Τζούλιας Πουλημενάκου “Απρόσμενη Άνοιξη” (της Νέλλης Λαγάκου)

Της Νέλλης Λαγάκου

Μελετώντας σελίδα τη σελίδα και μετρώντας τα βήματα της καρδιάς τής ποιήτριας, ερευνώντας τη σκέψη της, βαδίζοντας μαζί της το δρόμο τού ποιητικού της λόγου, ανακάλυψα ότι η όμορφη αυτή Μούσα της ποίησης που κρύβεται και παίζει, σαν εκείνο το κρυφτούλι που τόσο έξυπνα και ποιητικά γράφει στο ποίημα «Ημιτελές παιχνίδι», στο τέλος του βιβλίου της, κάποια στιγμή βγαίνει από τον κρυψώνα της και ρίχνει το βλέμμα της, απλώνει τα χέρια της κι αγκαλιάζει εκείνον, που είναι σίγουρη ότι θα την υπηρετήσει με αγάπη, με πάθος και με συνέπεια. Κάπως έτσι, διάλεξε αυτή η Μούσα μια ακόμη ψυχή, της φόρεσε το χιτώνα της ποίησης και της είπε: «Σου χαρίζω αυτό το δώρο μου, τον ποιητικό λόγο, ταξίδευε με τ’ όνειρο, η σκέψη σου ν’ αγκαλιάζει όλα τα μικρά και τα μεγάλα θαύματα του Θεού, τη φύση και τον άνθρωπο, που θα τον βρίσκεις παντού μέσα στην καθημερινότητα», γιατί όπως γράφει ο ποιητής Rainer Maria Rilke, στο βιβλίο του «Γράμματα σ’ ένα νέο ποιητή» : “Αν η καθημερινότητα σού φαίνεται φτωχή, μην την καταφρονήσεις, εκεί θα βρεις τον εαυτό σου απέναντι στους άλλους”.

Η Τζούλια Πουλημενάκου μάς προσφέρει τους καρπούς της δημιουργίας της, οι οποίοι μεταφέρουν μέσα τους αγάπη, αγωνία , ανάγκη για έκφραση και λέξεις μέσα σε στίχους ντυμένους με τη μουσική των αγγέλων. Η ποιήτριά μας, μάς δίνει το στίγμα τι σημαίνει αυτό, τονίζοντας στο ποίημά της «Όταν ο ποιητής γράφει» (στη σελ.37):

“ Όταν ο ποιητής γράφει/ η θάλασσα αγναντεύει το άπειρο/ και η ψυχή μεταλαμβάνει/ το νάμα του Θεού/ Όταν ο ποιητής γράφει/ ο χτύπος της καρδιάς του / είναι ο μυστικός παλμός της γης / και η απέραντη ανάσα του σύμπαντος.”

Ο ποιητικός λόγος της Τζούλιας Πουλημενάκου κινείται σε πολλές παραμέτρους, αγκαλιάζει με τις λέξεις του πολλά πρόσωπα και καταστάσεις, βαδίζει σε πολλούς δρόμους μικρούς και μεγάλους για να δει πως το φως διαχέεται σε κάθε γωνιά και μπαίνει σε κάθε ψυχή που αγωνιά και πονάει. Προσπαθεί ν’ ανακαλύψει και να αναζητήσει από πού έχει μπει το σκοτάδι και εμποδίζει το φως να φωτίσει τον άνθρωπο της ανάγκης, όποια κι αν είναι αυτή. Έτσι γράφει ότι: “Οι λέξεις γίνονται φως.. , γιατί η πένα μετουσιώνεται σε λάμψη φωτίζοντας τον κόσμο”. Κι ακόμη, στη σελ.31, στο ποίημα «Φεγγάρι μου», γράφει : “Φεγγάρι μου/ ανάτειλε το άγνωστο μέλλον της ζωής…/ με περιστέρια ολόλευκα μηνύματα ελπίδας στείλε!/ Aνυψώσου πέρα απ’ της νύχτας το άπειρο/ και με το ύστερο φως σου/ ζωντανή κράτησε την ψυχή μου!”

Σ’ αυτό το ποίημα, ο καθένας μας βρίσκει τον ήχο της ψυχής του.Κι αυτό είναι ποίηση. Να βρίσκουν όλοι τον εαυτό τους μέσα σ’ αυτή. Να βρίσκουν την αγάπη τους, την αγωνία τους, το δάκρυ του πόνου και της χαράς τους. Γιατί αυτό είναι ποίηση, όπως γράφει και ο δικός μας ποιητής Νικηφόρος Βρεττάκος στο ποίημά του «Ο κόσμος και η ποίηση»: “Άλλωστε τι θαρρείς πως στο βάθος είναι η ποίηση; / Είναι η γύρη των πραγμάτων του σύμπαντος./ Η γύρη σε πράξεις, η γύρη σε οδύνη, σε φως, σε χαρά, σε αλλαγές, σε πορεία, σε κίνηση./ Η ζωή κι η ψυχή/ σ’ ένα αιώνιο καθρέφτισμα μέσα στο χρόνο./ Τι νομίζεις,/λοιπόν,/κατά βάθος η ποίηση είναι./Μια ανθρώπινη καρδιά/ φορτωμένη όλον τον κόσμο».

Η ποιήτριά μας, με χαρακτηριστικό τρόπο γραφής, αέρινο, μητρικό, θα έλεγα, πλησιάζει την ποίηση σα να είναι παιδί της, και το κανακεύει και το ρωτάει στο ποίημά της «Ενηλικίωση», ακούστε πόσο γλυκό είναι: “Τη νύχτα γιατί τριγυρνάς στων αστεριών τους δρόμους;/ τo ρώτησα./Εκείνο μ’ αποκρίθηκε: N’ αργήσει η ανατολή/ το ξημέρωμα να ξεχαστεί να έλθει/ κι εσύ να γράψεις κάτι … για μένα…” και, βέβαια, η ποιήτρια τού «χάρησε ένα ποίημα μεγάλο», όπως γράφει.

Στην  ποίηση υπάρχει μια βαθιά ερωτική σχέση του ποιητή με το στίχο, με τις λέξεις, με το κάθε γράμμα ξεχωριστά, γιατί το κάθε γράμμα κουβαλάει και τη μουσική του, όπως η κάθε μουσική νότα παίζει με το δικό της ήχο, και αντιπροσωπεύει το δικό της ψυχικό παλμό. Η Τζούλια όμως, βαθειά προβληματισμένη με τα όσα συμβαίνουν μέσα μας και γύρω μας, ξεκινώντας από το εγώ που σημαίνει στην ποίηση και το εμείς, γράφει κοιτάζοντας τη ζωή να παίζει ένα μονόπρακτο έργο στη θεατρική σκηνή, με όλη την ανθρώπινη δραματουργική πορεία, με τις αμέτρητες εκπλήξεις. Και τελειώνει με τον στίχο «χωρίς χειροκρότημα». Και αυτό είναι του ποιητή και των ανθρώπων το αιώνιο παράπονο. Ακούστε το ποίημα αυτό που ταιριάζει στη ζωή όλων μας (σελ.17):

“Mονόπρακτο”

Παράσταση θεάτρου είναι η ζωή μου.

Σε μία πράξη.

Το κορμί μου θεατρίνος στο παιχνίδι της.

Και η ψυχή μου;

Nα κυνηγά το αδύνατο

στη σκηνή του απέραντου χάους,

επεμβαίνοντας δραματικά

-την ύστατη στιγμή-,

δίνοντας το τέλος

σ’ ένα μονόπρακτο

χωρίς χειροκρότημα…

 

Στης ποίησης την ανεξάντλητη δύναμη όλα παίρνουν τη θέση τους μ’ ένα μαγικό τρόπο, που τις περισσότερες φορές προσφέρουν θεραπεία στους ανθρώπους που πονούν, που έχουν χάσει την πορεία τους μέσα στη ζωή, φανερώνοντας μια άλλη πλευρά και με τη μορφή τού ονείρου πλησιάζουν την αισιοδοξία και την ελπίδα. Στο ποίημα «Λέξεις ποτάμια», η Τζούλια γράφει: «Θα γυρίσω τη σελίδα/ και θ’ αντικρίσω τις λέξεις/ που θα γίνουν ποτάμια/ να ποτίσουν τη γη της ψυχής μου», και σε άλλο της ποίημα με τίτλο «Η σταγόνα του κόσμου», θα γράψει μ’ ένα τρόπο καταλυτικό και θα πλησιάσει τον άνθρωπο με μια δυναμική, που θα φτάσει στην ψυχή του με τη λέξη ‘ελπίδα’ : «Βαφτίστηκε στον ωκεανό της μνήμης/ με το όνομα «Ελπίδα»/ αυτή η μικρή σταγόνα του απείρου γέννησε τη βροχή/ και άλλαξε τον κόσμο».

Η ποιήτριά μας, δεν ξεχνάει να υμνήσει μέσα στους στίχους της αυτή την όμορφη πατρίδα μας, που πληγωμένη και ρημαγμένη, ξανανοίγει τα φτερά της και φτερουγίζει σαν τον αετό στις κορυφές του κόσμου. Στο ποίημά της στη σελ.70 με τίτλο «Να προσέχεις», η Τζούλια ξαναγυρίζει τη μνήμη της και την ψυχή της στο παρελθόν, όπως άλλωστε όλοι μας το κάνουμε συχνά, και θυμάται αυτή τη μητρική αγκαλιά που τη ζέσταινε και μέσα της η καρδούλα της χτυπούσε ακουμπησμένη στην καρδιά τής μάνας της. Κι ένιωθε πως ήταν ο φύλακας άγγελός της, που στις φτερούγες του την κράταγε σφιχτά για να την προστατεύσει από κάθε τι που μπορούσε να την πονέσει. Και της έλεγε και της ξανάλεγε «Να προσέχεις».  Ένα ποίημα που εμπεριέχει το μεγαλείο και τον κόσμο της αγάπης της μητέρας.Την αγωνία της για τη ζωή και το μέλλον του παιδιού της. Και η Τζούλια συνεχίζει να γράφει: «Να προσέχεις.. /κι αυτά τα λόγια σου/ χάραξαν την καρδιά μου…/ Όλα ήταν γραμμένα σ’ αυτό το ανήσυχο βλέμμα σου». Ένα ποίημα που αγγίζει όλες τις ψυχές των ανθρώπων. Επαναφέρει στην τάξη όσους ίσως από αμέλεια, ίσως από την προσωπική τους επαγγελματική και οικογενειακή πορεία, τη φόρτιση που μπορούν να έχουν, ξεχνούν αυτό το «παιδί μου να προσέχεις» και να θυμούνται πάντα αυτό το ανήσυχο βλέμμα της μάνας.

Η ποιήτριά μας, ακόμη αγγίζει – ατενίζει με περίσκεψη και τα παγκόσμια προβλήματα, που τελειωμό δεν έχουν και κλειδωνίζουν επικίνδυνα την ισορροπία της γης και των ανθρώπων. Γι’ αυτό, στην ποίησή της πρωταγωνιστεί το όραμα για την Ειρήνη. Και αυτή η λέξη βρίσκεται πίσω από κάθε πόλεμο και κραυγή απελπισίας, πίσω από το κλάμα των παιδιών, που ονειρεύονται έναν κόσμο δίχως σφαίρες και δίχως σταυρούς. Η ποιήτρια, λοιπόν, γράφει και οραματίζεται, προσδοκά ν’ ακούσει στο ποιήμά της «Ο ήχος της ειρήνης» :  «Τον ήχο της Ειρήνης πεθύμησα/όταν η τελευταία βόμβα θα εκλείψει/όταν το πρώτο χαμόγελο θα πλημμυρίσει/ και πάλι το σύμπαν των ψυχών μας». Πιστεύω ότι, αυτή η επιθυμία της βρίσκεται μέσα στης ποίησης την άγια τράπεζα, μέσα στων ποιητών τα βιβλία, που στις σελίδες τους η ψυχή τους προσεύχεται για την Ειρήνη του κόσμου.

Τελειώνοντας, θα ήθελα να δώσω την ίδια ευχή στη Τζούλια, αυτή που μου είχε δώσει ο Νικηφόρος Βρεττάκος πριν 36 χρόνια, όταν του χάρησα τα δύο πρώτα μου βιβλία, όταν πρωτοδιορίστηκα στο Γύθειο.   Μου είπε : «Έχεις δρόμο ανοιχτό, προχώρα…» και σας διαβεβαιώ ότι αυτός ο δρόμος μετα όσα εμπόδια και δυσκολίες παρουσιάζει, αξίζει κανείς να τον περπατήσει, όσο κι αν κουραστεί και κάποτε απογοητευτεί. Στην αγαπητή μου Τζούλια, επαναλαμβάνω ότι η Μούσα της ποίησης τη διάλεξε, την ξεχώρισε, της έδωσε τη χάρη να υπηρετήσει τον ποιητικό λόγο με πάθος, με αγάπη, με αφοσίωση κι ας είναι λιγοστό το χειροκρότημα στο μονόπρακτο που λέγεται ποίηση. Στην ψυχή της όμως θα ξέρει, θα νιώθει ότι έκανε το χρέος της, το τάλαντό της δεν έκρυψε στη γη.

Γύθειο, 24 Αυγούστου 2016

 

Νέλλη Λαγάκου, Ποιήτρια-Συγγραφέας

τ.Σχολική Σύμβουλος Μέσης Εκπαίδευσης

Μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών

 

 

Η φωτογραφία είναι από το εξώφυλλο της συλλογής “Απρόσμενη ‘Ανοιξη”

(λεπτομέρεια της  “Άνοιξης” του Santro Botticelli 1445-1510)

 

 

 

 

 

/0 Comments/by
, , , , , ,

Ομιλία-Παρουσίαση του βιβλίου “Αθώες Νοσταλγίες” της Τζούλιας Πουλημενάκου (του Νίκου Ταβουλάρη)

Του Νίκου Ταβουλάρη

Η μετουσίωση του ελάχιστου σε μέγιστο, η δημιουργός συμπαντική δύναμη της αγάπης και του έρωτα, όχι μόνο στην ανθρώπινη αλλά και τη συμπαντική διάσταση, είναι θέματα πολύ μεγάλα και δυσπρόσιτα και ίσως μόνο η ποίηση έχει τη δυνατότητα να τα προσεγγίσει, όχι μέσα από μια έλλογη ανάλυση, αφού αυτά σίγουρα υπερβαίνουν την πεπερασμένη νοητική μας ικανότητα, αλλά ίσως να τ’ αγγίξει με τ’ άυλα ακροδάκτυλά της. Μια τέτοια διστακτική αλλά όμορφη ποιητική αφή επιχειρεί η  Τζούλια Πουλημενάκου στην ποιητική της συλλογή «Αθώες Νοσταλγίες».

Η ποιήτρια δεν είναι πρωτοεμφανιζόμενη στο χώρο της ποίησης. Ήδη έχει δώσει ικανά δείγματα της ποιητικής της γραφίδος σε συλλογικές εκδόσεις, καθώς και σε αρκετούς λογοτεχνικούς διαγωνισμούς, στους οποίους κι έχει διακριθεί. Οι «Αθώες Νοσταλγίες» είναι η πρώτη ολοκληρωμένη ποιητική της συλλογή, μέσω της οποίας ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να γευτεί την τρυφερή ανάδειξη των θεμάτων της και ταυτόχρονα την σε βάθος ανάλυση και τεκμηρίωσή τους.

Η ποίηση της Τζούλιας Πουλημενάκου εκτός από τον άρτιο χειρισμό της γλώσσας, η οποία εμπεριέχει τα απαραίτητα αισθητικά και νοηματικά στοιχεία, που χαρακτηρίζουν μια γνήσια ποιητική γραφή, χαρακτηρίζεται και από βαθιά ευαισθησία, λυρισμό αλλά και προβληματισμό. Ο αναγνώστης που θα συνταξιδέψει με την ποιήτρια στο ποιητικό πέλαγος του πολύχρωμου ουρανού της ψυχής της, θα αισθανθεί να γίνεται ένα με τον άνεμο, τη βροχή και το φως, σ’ έναν φανταστικό αλλά ταυτόχρονα τόσο αληθινό κόσμο! Θ’ ανακαλύψει κι εκείνος τα όνειρά του, που και εάν ακόμη φυλακιστούν, εκείνα θα ανθίσουν ρόδα, όπως μας λέει η ποιήτρια με το  πρώτο ποίημα της συλλογής της που έχει δώσει και τον γενικό τίτλο.

Η ποιητική συλλογή «Αθώες Νοσταλγίες» είναι ένα ποιητικό σεργιάνι, που δεν είναι σε καμιά περίτωση ανώδυνο για τον αναγνώστη. Η ψυχή ταλανίζεται, η ψυχή ακροβατεί ανάμεσα στο μηδέν και το άπειρο, ανάμεσα στην ύπαρξη και την ανυπαρξία, σε μια αδιάστατη αλλά πολύ πραγματική ταυτόχρονα Οδύσσεια, που συντελείται στην ψυχή της ποιήτριας αλλά και του αναγνώστη ταυτόχρονα. Διαβάζουμε χαρακτηριστικά στο ποίημά της «Πόση ελπίδα έχω;»

“Ανεμώνα εγώ/προσπαθώ ν΄ανακαλύψω/τις ρίζες μου/

τα χαμένα κομμάτια μου να μετρήσω…”

   Μια κραυγή, μια οιμωγή στο άπειρο, ζητάει στήριξη στον αγώνα της, που όμως δεν φανερώνει εγκατάλειψη, αλλά απόφαση ν’ αγωνιστεί μέχρι το τέλος, να παλέψει στο ταξίδι της για τη δική της Ιθάκη… Στον αγώνα της αυτό δε ζητάει βοήθεια, παρά μόνο την ευκαιρία να δείξει τον θησαυρό, που έχει στους μυστικούς λειμώνες της ψυχής της, σχεδόν εκλιπαρεί να εισακουστεί από ποιον; Ίσως από τον εαυτό της, ίσως από το συνάνθρωπο, ίσως από τις μυστικές δυνάμεις του σύμπαντος….

“Άφησέ με,/να σε ποτίσω/με σταγόνες της βροχής/

να γλυστρήσω στο βάθος της καρδιάς σου/

να σιγοψιχαλίσω τον έρωτα/να βυθίσω τον πόθο στα μάτια σου

να ριζώσω καρπούς αγάπης /στην  ψυχή σου”.

Τούτο το ποντοπόρο ταξίδι ανάμεσα από θύελλες του νου και της ψυχής δεν έχει τέλος είναι ένας διαρκής αγώνας, που αέναα θα οδηγεί τον άνθρωπο στη δική του αναζήτηση, προς ένα φωτεινό ορίζοντα στο ακροούρανο της ατέρμονης πορείας του. Κι εκείνος ένα κυκλάμινο ριζωμένο στο βράχο που θέλει να ζήσει, να περάσει, να μετουσιωθεί και το κατορθώνει τελικά με τον αγώνα, τη θυσία και τελικό έσχατο μα και υπέρτατο όπλο, την αγάπη. Έρχεται η αγάπη, καταλύτρα ν’ απλώσει τα δικά της φτερά και να κάνει την  πένα τής ποιήτριας να γράψει με μελάνι από χρώματα τ’ ουρανού της ψυχής της στο ποίημά της «Η ψυχή του ποιητή»:

“Ψυχή μου! /Τα χέρια μου οδηγείς στην ποίηση/

στο δικό σου καταφύγιο/να κλειστώ ν’ απομονωθώ/

ν’ ανταμώσω με τ’ αστέρια/να βυθιστώ σε μυθικά πελάγη/

να πλανηθώ σ’ ονειρικά ταξίδια”.

Για να ομολογήσει σαν τον πιστό, που φτάνει στην υπέρτατη μετουσίωση και μεταλαμβάνει υπερβατικά τη συμπαντική αλήθεια, πίσω από τα φαινόμενα και τα γεγονότα, στο συμβολικό ποίημά της «Το κυκλάμινο που έγινε ρόδο»:

“Τώρα τα δάκρυα στέγνωσαν/τα όνειρα ξύπνησαν/

και ανέτειλαν μαζί με την ελπίδα/

κι εγώ ξαναγεννήθηκα/δίνοντας πνοή στη ζωή μου/

και το  κυκλάμινο έγινε ρόδο/στο άλικο της καρδιάς”.

Ναι,  ξαναγεννιόμαστε όταν το κυκλάμινο ποτιστεί με το άλικο αίμα της καρδιάς και γίνει ρόδο! Οι «Αθώες Νοσταλγίες» είναι μια απτή απόδειξη πως η τέχνη και ειδικότερα εκείνη της Ποίησης, είναι δυνατόν να τέρπει και ταυτόχρονα να προβληματίζει και να μετουσιώνει το μικρό σε μεγάλο και την τρυφερότητα της ψυχής ενός γνήσιου ποιητικού πνεύματος σε νοηματικό και υπαρξιακό Φως! Είθε η ποιήτρια να μας χαρίσει και στο μέλλον, με την ευαίσθητη και δημιουργική γραφή της και άλλα όμορφα παιδιά της ποίησης και να κάνει στις καρδιές μας ν’ ανθίζουν τρυφερά κυκλάμινα μα και άλικα ρόδα!

Νίκος Ταβουλάρης

Ποιητής-Πεζογράφος-Δοκιμιογράφος

Πρόεδρος της «Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών»

 

Η παρουσίαση του βιβλίου “Αθώες Νοσταλγίες” πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα εκδηλώσεων της “Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών” στις 9 Μαϊου 2014

/0 Comments/by
, , ,

Παρουσίαση του βιβλίου “ΔΥΟ Μ ΣΤΟΥΣ ΙΣΚΙΟΥΣ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ” των Μαριάνθη Πλειώνη και Μαριάνθη Παπάδη (της Τζούλιας Πουλημενάκου)

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

της Τζούλιας Πουλημενάκου

Το βιβλίο «Δύο Μ στους ίσκιους της αγάπης» (από τις Εκδόσεις 24 γράμματα),  όπως φανερώνει καθαρά ο τίτλος του,  είναι ένα βιβλίο αγάπης. Ένα βιβλίο διηγημάτων αγάπης, γραμμένο από δύο εξαιρετικές δημιουργούς – συγγραφείς, τη Μαριάνθη Πλειώνη και τη Μαριάνθη Παπάδη. Ένα συλλογικό συγγραφικό έργο γραμμένο με σαφήνεια, αλήθεια και καθαρότητα λόγου, χαρακτηριστικό του ύφους και της προσωπικότητας των συγγραφέων του. Η Μαριάνθη Πλειώνη και η Μαριάνθη Παπάδη δεν είναι πρωτοεμφανιζόμενες στον χώρο της λογοτεχνίας. Ήδη μας έχουν δείξει και στο παρελθόν την εξαιρετική τους λογοτεχνική γραφίδα, καθώς ούσες βραβευμένες και οι δύο σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς (πεζογραφίας και ποίησης), έχουν αρκετό λογοτεχνικό και ποιητικό υλικό στην κατοχή τους.

Τα διηγήματα στο σύνολό τους διαπραγματεύονται την αγάπη και το μεγαλείο αυτού του πολύτιμου συναισθήματος, τις άπειρες μορφές της και το σημάδι που αφήνει στις καρδιές μας. Και ποιος άλλωστε δεν έχει σημαδευτεί από την αγάπη; Με σημάδι άλλοτε μικρό και άλλοτε μεγαλύτερο. Οι ιστορίες διαδέχονται η μία την άλλη, με εναλλαγή των συγγραφέων, σαν το ποτάμι που ρέει κρυστάλλινο και καθαρό, άλλοτε με ορμητικό και άλλοτε με γαλήνιο ρυθμό, αλλά πάντα με προορισμό να χυθεί στην αγκαλιά της θάλασσας, της ατέρμονης αγάπης. Αλλά όπως κάθε ποτάμι που ξεκινάει από το βουνό και μέχρι να φτάσει στη θάλασσα διασχίζει κοιλάδες και πεδιάδες, έτσι και το βιβλίο αυτό έχει τους “κόμπους” του και τους προβληματισμούς του.

Γράφει η συγγραφέας Μαριάνθη Πλειώνη στο διήγημα «Αρτάνη»: “Ο ύπνος και ο θάνατος σκάλωσαν πάνω του διεκδικώντας μερίδιο. Τα δάχτυλα χαλάρωσαν, η τελευταία ρουφιξιά γλίστησε στο ταβάνι, βουβό το στρώμα πάγωσε τον ήχο της, παραθόθηκε.” Ο αναγνώστης λαμβάνει καθαρά όλα αυτά τα συναισθήματα, αλλά όχι εύπεπτα και με την ενσυναίσθηση που τον διακρίνει ταυτίζεται με τον άστεγο ήρωα, βιώνει τις αλήθειες του και προβληματίζεται.  Σε άλλο σημείο του βιβλίου η συγγραφέας Μαριάνθη Παπάδη στο διήγημα «Λαβωματιά» γράφει: “Ανάτειλε έρωτας που ντύθηκε στο γκρίζο και στο ατέλειωτο μαύρο.Στα είκοσι οκτώ μου χρόνια πάτησα στα αγκάθια της λύπης ελπίζοντας πως ο δαίμονας θα γινόταν άγγελος.” Και εδώ, ο αναγνώστης λαμβάνει καθαρά το πικρό μήνυμα του συναισθήματος της ηρωίδας Πηνελόπης, δηλαδή της συνειδητοποίησης για το κακό που θα την ακολουθούσε.

Ο τίτλος του βιβλίου συμβολικός, όπου «Δύο Μ» είναι ο άνθρωπος, ο οποίος «στους ίσκιους της αγάπης»  ερωτεύεται αλλά και απογοητεύεται,  δοκιμάζει τις δυνάμεις του, αλλά και τις ξεπερνά, αποποιείται τις ευθύνες του και αδρανοποιείται, αντιμετωπίζει τους φόβους του και δικαιώνεται, ξεπερνά τα κλειστά όρια και ελευθερώνεται,  ταπεινώνεται και ελπίζει.  Κάτω από τη σκέπη της αγάπης ο άνθρωπος θυμάται, νοσταλγεί, ονειρεύεται και μαθαίνει, αρκετές φορές έρχεται αντιμέτωπος με τα πάθη του, τραυματίζεται και λυτρώνεται.

Χαρακτηρίζω το βιβλίο αυτό σαν ένα μικρό θησαυροφυλάκιο σκέψεων, γνώσεων και εμπειριών, όπου μέσα σ΄αυτό οι συγγραφείς φυλάσσουν την πολύτιμη αυτή δύναμη που μετουσιώνει τον πόνο σε χαρά, τον θάνατο σε λύτρωση και την αγάπη στην απόλυτη ελευθερία. Μηνύματα ζωής που βοηθούν τον άνθρωπο να ακολουθήσει τον δικό του προσωπικό δρόμο, να ανακαλύψει εκείνο το μοναδικό μονοπάτι που θα τον οδηγήσει στην δική του προσωπική ελευθερία. Το βιβλίο αποτελείται από 14 αυτοτελή διηγήματα, όπου χωρίζονται σε 7 κεφάλαια. Την κορυφή κάθε διηγήματος κοσμεί ένα τρίστιχο ποίημα χαϊκού, το οποίο περιλαμβάνει στους τρεις μοναδικούς στίχους του όλα τα νοήματα του διηγήματος. Θα μπορούσε, δηλαδή, το τρίστιχο αυτό ποίημα να είναι και ο τίτλος του κάθε διηγήματος.

Οι συγγραφείς  διακρίνονται για τον πηγαίο λυρισμό τους, με τρόπο συνεπή στην ελληνική γλώσσα, καθώς γνωρίζουν άριστα τους γραμματειακούς κανόνες της, με έντονες παρομοιώσεις και στοχευμένα επίθετα, υποδηλώνοντας την κατάσταση των ηρώων τους,  μεταφέροντας στον αναγνώστη με λέξεις,  ζωντανές αληθινές  εικόνες. π.χ. σαρακοφαγωμένο πόδι/  κοντυλένιο πρόσωπο/ ασπροκέντητο μαξιλάρι / σκεβρωμένο κορμί / έρμαια λόγια /νιούτσικο αγοράκι / ροδοστόλιστη κοπελούδα / πυρακτωμένες ηλιακτίδες/συναισθηματικό καβούκι / κίβδηλο ανθρωπάκι / ατζουρένια νερά/ εθελόκακος πορθητής και τόσα άλλα επίθετα και ουσιαστικά που το καθένα εξυπηρετεί τον δικό του ρόλο στο κείμενο,  χωρίς πλεονασμούς και περιττολογίες.

Γράφει η Μαριάνθη Πλειώνη στο διήγημα «Παλιός καθρέφτης»: “Τα νερά της λιμνοθάλασσας γυάλιζαν ατάραχα , νωχελικά, αφημένα στην ησυχία τους, τυλίγοντας στον μαυλιστικό τους χορό ένοχα μυστικά, όνειρα μεγάλα, ξεχασμένα, μια πίκρα ατέλειωτη,  δεμένη σ’ ένα παρελθόν που δεν ξεθώριασε ποτέ.” Εδώ η πένα της συγγραφέως – θα τη χαρακτήριζα καζαντζακική -,  λειτουργεί όπως ένας πίνακας εμπρεσιονιστή ζωγράφου σε έκθεση ζωγραφικής :  βλέπεις την εικόνα και νιώθεις όλα τα συναισθήματα τής ηρωίδας.

      Επίσης, η Μαριάνθη Παπάδη γράφει στο διήγημα «Παλάτια χτισμένα στην άμμο»: “Τα μάτια της ρουφούσαν την ομορφιά μιας φύσης καμαρωτής μέσα σ’ ένα ξέφρενο ανθοστόλισμα. Η άνοιξη απόπνεε, μα η γη μες στην ανεμελιά της γιόρταζε την αναγέννηση, την καρποφορία.” Κι εδώ, ακριβώς το ίδιο, χωρίς περιττά φτιασίδια,  οι λέξεις μετουσιώνονται σε εικόνα και βλέπεις κι εσύ την ομορφιά της φύσης, και, κατά προέκταση τα συναισθήματα τής ηρωίδας.

Θα μπορούσα να σας μεταφέρω άπειρα τέτοια αποσπάσματα – εικόνες, από τα διηγήματα του βιβλίου,  αλλά πιστέψτε με, είναι πολύ πιο ενδιαφέρον να το διαβάσετε οι ίδιοι, να ανακαλύψετε τα ιδιαίτερα αυτά σημεία , και  να κρατήσετε στην ψυχή σας όλη αυτή την αίσθηση που προσφέρει αυτό το εξαιρετικό ανάγνωσμα.

Κείμενα μεστά νοημάτων, καλογραμμένα, με γνώση της ελληνικής γλώσσας, κατανοητά ακόμη και στον πιο απαιτητικό αναγνώστη. Το βιβλίο αυτό είναι η αδήριτη ανάγκη των συγγραφέων  να αφήσουν το αποτύπωμά τους στις επόμενες γενιές και να τους μεταφέρουν όλα αυτά τα μηνύματα και τα συναισθήματα. Οι καιροί μας στα πνευματικά δρώμενα είναι συννεφιασμένοι αν όχι σκοτεινοί. Μέσα σ’ αυτό, λοιπόν, το σκοτεινό πέρασμα, ευτυχώς υπάρχουν φωτεινές αχτίδες που μεταλαμπαδεύουν το φως. Το βιβλίο «Δύο Μ στους ίσκιους της αγάπης» είναι αυτός ο φωτεινός φάρος στο απόκρημνο ακρωτήρι του πνεύματος.

Η αγαπημένη όλων μας συγγραφέας Μάρω Βαμβουνάκη έχει γράψει στο βιβλίο της «Η κραταιά αγάπη» :  “Λες κι η συνάντηση με κάποια πλάσματα είναι μια απλή προσπέραση. Λίγο εύκολη, λίγο δύσκολη, λίγο τυχαία. Λες και τούτα τα πλάσματα δεν μας μεταμόρφωσαν στο εξής και για πάντοτε σε κάτι άλλο. Λες και αυτό το άλλο, τώρα που έμαθε, μπορεί ν’ αντέξει στη στέρηση ή να επιστρέψει σε κείνο που πριν, ανίδεο, ήταν.”

 Αναφέρω αυτό το απόσπασμα της κ.Βαμβουνάκη, γιατί ακριβώς έτσι λειτουργούν και όλοι οι ήρωες του βιβλίου που παρουσιάζουμε. Δεν είναι τυχαίες, άλλωστε,  οι συναντήσεις με τους ανθρώπους που γνωρίζουμε στο πέρασμα της ζωής μας.Έτσι κι εδώ, για κάποιον λόγο βρίσκονται, τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή ανάλογα με την δική τους προσωπική, ψυχολογική κατάσταση.

Όπως ο ήρωας του διηγήματος της Μαριάνθης Πλειώνη με τίτλο «Καμπύλη Γραμμή», ο Πάνος. Ο σοβαρός και μετρημένος Πάνος, όπως τον αποκαλεί η συγγραφέας, έπρεπε να γνωριστεί με τη συγκεκριμένη φοιτητική παρέα που του άλλαξε την ψυχολογία και έγινε πιο χαρούμενος και πιο απελευθερωμένος.

Επίσης, η ηρωίδα του διηγήματος της Μαριάνθης Παπάδη με τίτλο «Λαβωματιά», η Πηνελόπη. Η   επιλεκτική και δύσκολη Πηνελόπη , έπρεπε να πέσει στα φλογερά βέλη του έρωτα   με τον  ζηλιάρη Χάρη, έτσι ώστε να μάθει από τις επιλογές της και στη συνέχεια να συμβουλέψει ανάλογα τις αγαπημένες της ανιψιές.

Ο πεζογραφικός λόγος των συγγραφέων – ενίοτε ποιητικός -,  πλούσιος σε νοήματα και εικόνες και σε κάποια σημεία αρκετά χειμαρρώδης, σύμφωνα βεβαίως και με το ύφος της γραφής τους, απευθύνεται στον αναγνώστη,  ικανοποιώντας και την αισθητική του στα θέματα και τις ιδέες, με τελικό προορισμό την αφύπνιση του νου και της εσωτερικής του αναζήτησης.

Φυσικά δε θα μπορούσα να  μην επισημάνω την ελληνικότητα στα διηγήματα των συγγραφέων. Οι ιστορίες διαδραματίζονται στην πανέμορφη Ελλάδα μας, με τις μοναδικές ομορφιές της, τα εξαιρετικά ιστορικά μνημεία  και την υπέροχη ελληνική γαστρονομία της. Ξεκινώντας από το Μεσολόγγι, την Κλείσοβα και το ιστορικό μοναστήρι του Αι Συμιού, φτάνουμε στη Λάρισα στον Ιερό Ναό της Ζωοδόχου Πηγής. Το Κτελ της Τρίπολης μας μεταφέρει στον  Πύργο και στην Παιδαγωγική Ακαδημία της Τρίπολης, μας κερνά ελληνικό καφεδάκι  και γλυκό κεράσι στα Λαγκάδια, κάνοντας μια μικρή στάση στο Βυζίκι. Η φρενίτιδα της πόλης μάς οδηγεί στην Άνδρο με τη ζαφειρένια της θάλασσα και τα φρεσκοψημένα μπισκοτάκια βουτύρου, τις τραγανιστές φρυγανιές με ταχίνι και συνεχίζουμε στο Βαρθολομιό και στα Λουτρά της Κυλλήνης με ένα κέρασμα από τους αμπελώνες γλυκόπιοτο κρασί και κουλουράκια με άρωμα μαστίχας, για να καταλήξουμε στην νότια Πελοπόννησο με την «Πορφυρούσα» στο Τσιρίγο, στα Κύθηρα δηλαδή, στην Αγία Πελαγία και στο Διακόφτι, στον Καραβά, στις πηγές του Αμήρ Αλή, στην παραλία του Αγίου Νικολάου,  στην Παλαιόπολη, όπου μας φιλεύουν μελιτζάνες με ξινόχοντρο και καλό παραδοσιακό κρασί. Τέλος, τα αρώματα της ζωής μας, θα μας οδηγήσουν στην Πάτρα με τη σπανακόπιτα της Αδαμαντίας να σκορπίζει στον ουρανίσκο μας ουράνιες μελωδίες, καθώς και το αρνί το γεμιστό με κεφαλοτύρι και σκόρδο (γκιούλμπασι),  ο μουσακάς, και το παστίτσιο .. Αχ!  τι θύμησες είναι αυτές οι μυρωδιές;

H Mαριάνθη Παπάδη γράφει στο διήγημα «Αρώματα ζωής» : “Αυτή είναι η ομορφιά της ζωής. Η ρόδινη αγάπη, η άδολη και μοναδική, που στροβιλίζει τις μέρες σε χορό εκστατικό και αγκαλιάζει την ψυχή με της χαράς το ξημέρωμα.” Ποιος είναι αυτός που δεν πιστεύει ότι αυτή είναι η αληθινή ομορφιά της ζωής;

Οι συγγραφείς ως γνήσια παιδιά του Ξένιου Δία γνωρίζουν πολύ καλά τη φιλοξενία και με την μεγάλη αγάπη τους για την ελληνική παράδοση, λαογραφία και  γαστρονομία, μας καλοδέχονται με όλη αυτή την πολιτιστική κληρονομιά. Ακόμα χρησιμοποιούν και λέξεις που τείνουν να χαθούν από τη λογοτεχνία μας, όπως πελάδες (τα μικρά ξύλινα σπιτάκια των ψαράδων), γαϊτα (το μικρό ξύλινο σκάφος για ρηχά νερά), πασμαγούδια (οι διάφορες λιχουδιές που τρώει κάποιος πριν το γεύμα),  συμβάλλοντας έτσι και στη διάσωση των λέξεων και ταυτόχρονα προβάλλοντας και  τη ντοπιολαλιά ενός ολόκληρου λαού.

Όλα τα διηγήματα από το 1ο κεφάλαιο με τον τίτλο «Πυρωμένα αγκάθια» μέχρι και το  7ο με τον τίτλο «Οι θύμησες» , όλα ανεξαιρέτως, αποπνέουν ένα άρωμα νοσταλγίας, μια έντονη νοσταλγική νότα για έναν χαμένο παράδεισο στο διάβα της ζωής, με ήθη και ιδανικά βαθιά ριζωμένα στην ψυχή κάθε ανθρώπου. Ένα ψηφιδωτό χαρακτήρων και καταστάσεων τόσο ανθρώπινων, τόσο δικών μας, που μπορείς να ακούσεις τις ανάσες τους. Βρίσκονται δίπλα σου, μέσα σου. Οι συγγραφείς σε προτρέπουν να τους αναζητήσεις, να τους βγάλεις από την αφάνεια, να τους φανερώσεις στο φως και να τους λυτρώσεις. Πώς; Mα μόνο με την αγάπη. Με την αγάπη λυτρώνεται και ολοκληρώνεται ο άνθρωπος. Με την αγάπη βλέπει ο άνθρωπος το φως στην άκρη του τούνελ. Κάτω από τους ίσκιους της αγάπης θα γεννηθεί ο άνθρωπος καλύτερος.

Μνήμες που στοιχειώνουν μπροστά στον παλιό καθρέφτη της ζωής μας και η συνειδητοποίηση ότι δεν γλυτώνει κανείς από τη μοίρα του, πάθη ενστικτοφόρα που παιδεύουν την ψυχή και δεν την αφήνουν να λευτερωθεί, καμπύλες γραμμές που ορίζουν την κατεύθυνση της ύπαρξής μας,  ανεκπλήρωτοι έρωτες χτισμένοι στο  κύμα, σημεία στίξης και ορισμοί ευτυχίας στο λεύκωμα της ζωή μας, κεραυνοβόλοι έρωτες λαβωματιές, θάνατοι με αιτία τη μοναξιά και την ανέχεια, χαμένοι έρωτες στις ιλιγγιώδεις στροφές ενός βαλς,  απαγορεύσεις και ταμπού που σκιαγραφούν λευκές σελίδες, βελούδινοι έρωτες με τα πλοία των ερώτων μας και τέλος αρώματα ζωής γεμάτα αγάπη, φροντίδα και αφοσίωση.  Αυτά είναι τα «Δύο Μ στους ίσκιους της αγάπης».

Τέλος, θα αναφερθώ στην επίγευση της ανάγνωσης αυτού του βιβλίου. Οι ιστορίες παρά το δραματικό τους ύφος, στον επίλογο σού αφήνουν μια αίσθηση αισιοδοξίας και ελπίδας. Οι συγγραφείς έχουν πετύχει να σου μεταφέρουν το μήνυμα ότι όσες κακουχίες και προβλήματα έχει ο άνθρωπος –  και μιας και μιλάμε για ελληνικό βιβλίο,  ο Έλληνας -, επιζεί και ελπίζει.   Στους ίσκιους της αγάπης, λοιπόν, δύο Μ – η Μαριάνθη Παπάδη και η Μαριάνθη Πλειώνη –,  μας εύχονται να αγαπάμε, να πιστεύουμε, να αγωνιζόμαστε, να ελπίζουμε.

Εύχομαι κι εγώ στις συγγραφείς καλοτάξιδο από καρδιάς, σύντομα να μας χαρίσουν και άλλες παρόμοιες πνευματικές δημιουργίες τους και θα κλείσω με τα λόγια των συγγραφέων. Πρώτα της Μαριάνθης Πλειώνη από το διήγημα «Λευκή σελίδα»: “Εύχομαι να αφήσει ο καθένας τα σκοτάδια του, να βρει το φως που θα τον κάνει ευτυχισμένο και να το διεκδικήσει βαδίζοντας προς αυτό με τόλμη. Η ευτυχία είναι δικαίωμα, μια σελίδα λευκή κι εμείς τη βάφουμε με το χρώμα που θέλουμε” και έπειτα της Μαριάνθης Παπάδη από το διήγημα «Λαβωματιά»: “Έχει γεύση ο έρωτας, θεία;  Ναι κοριτσάκι μου, έχει. Είναι γλυκό κεράσι, βανίλια παγωτό”.

Σας ευχαριστώ θερμά!

Τζούλια Πουλημενάκου

Η ομιλία-παρουσίαση πραγματοποιήθηκε στον Πολυχώρο ΑΙΤΙΟΝ (στην Αθήνα) το Σάββατο, 11 Ιανουαρίου 2020

 

 

 

 

 

 

/by