Gustav Klimt “Mother and sleeping child”

K’ η μητέρα σου σε βλέπει και σωπαίνει

κ’ είναι μια μικρή οικουμένη.

Η έγνοια της ολόγυρά σου

βουβή θάλασσα

κ’ η στοργή της στο γαλάζιο θόλο του ύπνου σου

βυσσινιά και χρυσαφιά παντάνασσα.”

(Απόσπασμα από το «Πρωινό Άστρο» του Γιάννη Ρίτσου)

 

KOΡΗ ΜΥΡΟΠΛΕΓΜΕΝΗ (20 τ’ Απρίλη 2022)

Στην εγγονή μου Όλια

Όμορφη μέρα, φωτεινή, με άνθη στολισμένη…

Στου Απριλιού το δειλινό και στου Χριστού τα πάθη

το μαϊστράλι σ’ έφερε κι η αύρα του πελάγους.

Έλαμψαν στα ματάκια σου τ’ ανείπωτα όνειρά μου

και της ζωής τα μυστικά που ακόμα δεν γνωρίζεις…

 

             Ήρθες τριανταφυλλάκι μου, με τ’ Απριλιού τα ρόδα              

το μέτωπό σου ουρανός μ’ αστέρια στολισμένο

και με το πρώτο κλάμα σου φωτίστηκε η πλάση!

Μας ήρθες κοριτσάκι μου, πανέμορφο λουλούδι

κι έκανες όλες τις σιωπές μυριόηχο τραγούδι !

 

Τα σμαραγδένια μάτια σου της θάλασσας γιορντάνια

καθρέφτες της καρδιάς μου που θα σε ταξιδεύουνε

στα μυστικά του κόσμου…

 

Μείνε εδώ, αγγελούδι μου, δική σου η αγκαλιά μου,

άπλωσε τα χεράκια σου κι εγώ θα είμαι μαζί σου

φύλακας άγγελός σου, ν’ ακούω το γέλιο σου,

τον χτύπο της καρδιάς σου, τις εφηβικές ανησυχίες σου

τα τρυφερά μυστικά σου…

 

Μείνε εδώ, φεγγαράκι μου

κι εγώ θα σου χαρίσω δυο λευκά περιστέρια

να σε προσέχουν στην κούνια όταν κοιμάσαι.

Θα στείλω τις καλομοίρες όλες στο προσκεφάλι σου

και τους αγγέλους τ’ ουρανού , φίλους να σε φροντίζουν!

 

Ο κόσμος σου ανέφελος,

μην στεναχωρηθείς ποτέ,

μην κλάψεις, μην πονέσεις!

 

Ήρθες, κοριτσάκι μου

κι ο δρόμος  ο μεγάλος σε περιμένει να τον διαβείς…

 

ΤΖΟΥΛΙΑ Δ. ΠΟΥΛΗΜΕΝΑΚΟΥ

Πηγή φωτογραφίας: google.com

 

Επί-Λόγου – Λεύκωμα – Τα ποιήματά μου – Ιούλιος 2023

Η μορφή σου πλανάται αέρινη

στις νύχτες των παιδικών μου χρόνων

να πλάθεις παραμύθια στο προσκεφάλι μου

χωρίς στοιχειά και κακές μάγισσες,

μα με λευκά άλογα και νεράιδες

που άγγιζαν την αθώα μου ψυχή

και την ταξίδευαν…

 

Σφάλιζες πάνω στο στήθος μου

το χέρι σου ερμητικά,

θωπεύοντας  τους χτύπους της καρδιάς μου

κι ανάσαινες με μυριάδες πνοές

αγωνίες και εφηβείας σπαράγματα.

 

Κρατούσες σφιχτά την ύπαρξή μου,

μην τύχει και την κλέψουν

τα λόγια τα περαστικά

και τα φτηνά ξελογιάσματα…

 

“Να προσέχεις…”, μου έλεγες

με βλέμμα που έκρυβε φόβο

κι’  ηχούν ακόμα στ’ αυτιά μου

οι λέξεις οι πολύτιμες.

Μα πριν προλάβω ν’ ανοιγοκλείσω τα μάτια μου

πρόσεξα τα χρόνια

που σαν αέρας σκόρπισαν

και τα λόγια σου χάραξαν την καρδιά μου…

 

Όλα ήταν γραμμένα σ’ αυτό το ανήσυχο βλέμμα σου…

 

  Τζούλια Πουλημενάκου

 

Από την Ποιητική Συλλογή “Απρόσμενη Άνοιξη” 

Κέντρο Ευρωπαϊκών Εκδόσεων Χάρη Τζο Πάτση 

2η Έκδοση Αθήνα 2017

 

Επί-Λόγου – Τα έργα μου – Τα ποιήματά μου – Λεύκωμα –  Μάιος 2023

 Αφιερώματα ποίησης 

“Ψυχή μεγάλη και γλυκειά, μετά χαράς στο λέω:

Θαυμάζω τες γυναίκες μας και στ’ όνομά τους μνέω.”

~Διονύσιος Σολωμός, Ελεύθεροι Πολιορκημένοι~

 

 

Ανάψτε τους φάρους της μνήμης

και φωτίστε τις ηρωικές σελίδες,

πουλιά πετούμενα να γενούν

στο ένδοξο παρελθόν

και στα σκοτεινά οράματα,

πτυχές ολόφωτες της ιστορίας

να λάμψουν…

 

Σβήστε τους ήλιους της καρδιάς

κι ανάψτε της ιστορίας τ’ αστέρια

-γυναίκες μάνες κι αδελφές-,

να φωτιστεί της εποχής

η δόξα η τιμημένη

-γυναίκες σύζυγοι και κόρες-,

Ελληνίδες αγωνίστριες

αθάνατες όλες στον νου

και την ψυχή μας·

σκάψτε τις ρίζες τις Λακωνικές,

της Σπάρτης, της Μάνης τα ιερά χώματα,

εκεί που φυτρώνουν οι αθάνατοι,

οι ασπάλαθοι κι οι κουμαριές

κι ανθούνε τα κυκλάμινα

στων βράχων τις σχισμάδες…

 

ΠΑΝΩΡΑΙΑ ΒΟΖΙΚΗ

Τ’ όνομά σου: Ο ήχος των δρεπανιών στο πύρινο χώμα

 

Καμαρώστε τη! Είν’ η κόρη μου

η όμορφη Πανώρια

η ατρόμητη Μανιάτισσα,

των Τούρκων η φοβέρα·

στη μάχη τ’ Αλμυρού και του Διρού

και με καρδιά γενναίου στρατιώτη,

δίχως φόβο στο βλέμμα της

με πλέρια ανδρειοσύνη,

με το κυρτό δρεπάνι της

εκεί, εμπρός

στα μάτια του πατέρα

τους αραπάδες θέρισε

με γενναιοψυχία

και σθένος απαράμιλλο

για την Ελευθερία…

 

Σβήστε τ’ αστέρια της ψυχής

κι ανάψτε της μνήμης τις λαμπάδες

-γυναίκες σύζυγοι και κόρες-,

να μνημονεύσουμε εκείνες

που τίμησαν πατρίδα και Θεό

για έναν τόπο ελεύθερο

-γυναίκες μάνες κι αδελφές-,

στα ελεύθερα μαλλιά τους

έπλεκαν δαφνοστέφανο

και δύναμη ατελεύτητη

στην τολμηρή καρδιά τους…

 

ΣΤΑΥΡΙΑΝΑ ΣΑΒΒΑΙΝΑ

T’ όνομά σου: Των τουφεκιών κροτάλισμα, αθάνατη Σπαρτιάτισσα

 

Θαυμάστε τη! Είν’ η γυναίκα μου

του Σάββα η Σταυριάνα,

η αήττητη Σπαρτιάτισσα·

τα όπλα αρματώθηκε

τον άντρα της να τιμήσει,

που οι Αγαρηνοί τον έστειλαν

στην τρομερή αγχόνη.

Στη μάχη πρώτη ρίχτηκε

μαζί με τους Μανιάτες,

Βαλτέτσι και Τριπολιτσά

Τρίκορφα κι Αλμυρό·

το αίμα της ποτίστηκε

μ’ ελευθερία και δόξα

κι αψήφησε

τα πύρινα βόλια του εχθρού

με σθένος κι αντρειοσύνη.

 

Ανάψτε τις μνήμες τις θολές

στα πύρινα, τα ιερά τα χώματα

και κρούστε της λευτεριάς καμπάνες

-γυναίκες μάνες κι αδελφές-,

ωδές στις ηρωίδες

μιας πατρίδας αδούλωτης,

δημοτικά, με νότες αθανασίας,

τραγούδια τόλμης, θάρρους

μα και αυτοθυσίας…

-γυναίκες σύζυγοι και κόρες-

στη θαρραλέα ψυχή τους,

σε όλες ο σπόρος άνθισε

για την Ελευθερία…

 

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑ ΖΑΧΑΡΙΑ

Τ’ όνομά σου: Της επανάστασης σημαία «Nίκη ή Θάνατος»

 

Δοξάστε τη! Είν’ η αδελφή μου

η Λάκαινα η γενναία

η κόρη του Πενταδάκτυλου

του κάμπου η λατρεμένη,

εκείνη π’ αρματώθηκε

και λάβαρο υψώνει

“Νίκη ή Θάνατος-

Tαν ή επί Τας”.

Κλειδώνει στο κάστρο του Μυστρά

τους Τούρκους τους πασάδες,

απ’ το τουφέκι της ψηλά

κι απ’ τη γενναία της καρδιά

πύρινες φλόγες ξεπηδούν,

στάχτη, συντρίμμια γίνονται

των Τούρκων οι αυλές.

 

Ανάψτε της ιστορίας τ’ αστέρια

κι υψώστε το παράστημα

-γυναίκες μάνες κι αδελφές

γυναίκες σύζυγοι και κόρες-,

της ελευθερίας η φωνή

τα σύμπαντα να τρομάξει·

εκείνες τα όπλα αρπάξαν

στον Ιερό Αγώνα,

στη μάχη όλες ορμήσανε,

λιοντάρια τιμημένα,

τον Τούρκο πολεμήσανε,

για την Ελευθερία…

 

ΕΛΕΝΗ ΑΝΑΕΙΠΟΝΥΦΗ

Τ’ όνομά σου: Του Μαλευριού το έμβλημα στη μαρμαρένια βρύση

 

Τιμήστε τη! Είν’ η μάνα μου

η θρυλική Ελένη,

η ηρωική Πολυαραβιώτισσα

εκεί, στη μαρμαρένια βρύση

στης Μάνης τα ιερά βουνά,

στις πέτρες τις κακοτράχαλες

ωσάν Αμαζόνα αρματωμένη

τον Άραβα εφόνευσε

κι έσωσε τα παιδιά της,

γλίτωσε το βιος της,

λευτέρωσε την πατρίδα της·

εκεί, στη μάχη του Πολυαράβου

ο Ιμπραήμ ντροπιάστηκε,

έμβλημα η ίδια εγίνηκε

σ’ ολόκληρο το Μαλεύρι…

 

Ανάψτε της μνήμης τις δάδες

και φωτίστε τους λαβύρινθους της λήθης

-γυναίκες μάνες κι αδελφές

γυναίκες σύζυγοι και κόρες-,

αψήφησαν σφαίρες

και λόγχες πύρινες,

το φλάμπουρο της λευτεριάς υψώσανε

με μια φωνή και μια ψυχή:

Nίκη ή Θάνατος-

Tαν ή επί Τας”.

 

Ανάψτε πυρσούς της λευτεριάς

απ’ την ψυχή βγαλμένους

ολόλαμπρες ν’ αστράψουνε

του γένους μας οι μνήμες!

 

Αθάνατες να μείνουνε

μέσ’ τις ψυχές εκείνες

που τη ζωή τους έδωσαν

για τη γλυκιά πατρίδα!

Πανωραία Βοζίκη

Σταυριάνα Σάββαινα

Κωνστάντια Ζαχαριά

Ελένη Αναειπόνυφη

 

Γυναίκες Ελληνίδες Αθάνατες! 

Τζούλια Δ. Πουλημενάκου 

Δεκέμβριος 2020

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

 

Το ανωτέρω ποίημα συμπεριλαμβάνεται στον Συλλεκτικό – Συλλογικό Τόμο “Αφιέρωμα σε ηρωικές μορφές του ΄21 -1821-2021” 

της Ένωσης Πνευματικών Δημιουργών Λακωνίας “Χείλων ο Λακεδαιμόνιος” (σελ.324-328) 

Ελληνική Δημοκρατία-Περιφέρεια Πελοποννήσου

Α΄ Έκδοση – Σεπτέμβριος 2021

 

 

 

 

Απόσπασμα της ωδής βραβεύτηκε με Γ΄Βραβείο από την Αμφικτυονία Ελληνισμού

στον Ι΄Παγκόσμιο Ποιητικό Διαγωνισμό έτους 2021 (Μάιος 2021),

το οποίο επίσης συμπεριλαμβάνεται στην Ανθολογία της Αμφικτυονίας Ελληνισμού με θέμα:

“Ελλάδας προσκλητήριο 1821-2021… κοιτίδα του πνεύματος, του πολιτισμού και της ειρήνης”.

 

 

Πηγή φωτογραφίας στην εισαγωγή του κειμένου:  ORTHODOXIANEWSAGENCY.GR

 

Επί – Λόγου – Λεύκωμα – Αφιερώματα – Τα ποιήματά μου – Δεκέμβριος 2021   

 

 

Γράφει η Αντωνία Παυλάκου (Φιλόλογος, Πρόεδρος της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων)

Ξεφυλλίζοντας την εκτεταμένη ποιητική σύνθεση της Τζούλιας Πουλημενάκου με τον τίτλο «Αντίκλεια» στάθηκα πρώτα στην εντελώς πρωτότυπη αλλά και τολμηρή ιδέα της ποιήτριας να αναμετρηθεί με μια μεγάλη, αν και αναιμική, γυναικεία μορφή της Οδύσσειας, τη μάνα του Οδυσσέα. Η λογοτεχνία έχει αρκούντως ασχοληθεί με τη γοητευτική Καλυψώ, τη μάγισσα Κίρκη, την ανέμελη Ναυσικά, τη συνετή Αρήτη, την πιστή βεβαίως Πηνελόπη, καθόλου όμως δεν έχει φωτίσει το πρόσωπο της πονεμένης μάνας του Οδυσσέα, που πεθαίνει με τον καημό του γιου που δεν έχει στέρξει να τον δει να επιστρέφει στο σπιτικό του στην πατρώα γη, που δεν θα ξανασφίξει στην αγκαλιά της. Σ’ αυτήν τη γυναίκα που στο λ της Οδύσσειας, σκιά μέσα από σκιές, συναντάει το παιδί της, η Τζούλια Πουλημενάκου χαρίζει τη μελίρρυτη ποιητική φωνή της. Μια φωνή που θα αποτυπώσει όσα ως τώρα δεν μας έχει πει η Αντίκλεια στην οδυσσειακή Νέκυια.

Πέρα από την πρωτότυπη επιστράτευση μιας μορφής που δεν έχει «ξοδευτεί» στα λόγια των λογοτεχνών, η ποιήτριά μας δεν είχε εφόδιο άλλο από τη μητρική αγάπη, συναίσθημα που υπερχείλισε και ακράτητο τροφοδότησε έναν γνήσιο ποιητικό λόγο. Μητέρα η ίδια, με γιο ταξιδευτή, κατόρθωσε να διεισδύσει στην ψυχή της μυθικής εκείνης μάνας του ομηρικού κειμένου και με τους στίχους της να δώσει ψυχή και φωνή σε κάθε μάνα, σε κάθε Αντίκλεια που ως θεσμική μορφή σημαδεύει τους αιώνες.

Ο ποιητικός λόγος της Τζούλιας Πουλημενάκου αναμετρήθηκε με τα απερίγραπτα συναισθήματα, εκείνα που κρύβονται στην καρδιά κάθε μάνας και έδωσε υπόσταση σ’ αυτά, με κορύφωση την προσφώνηση “σπλάχνο από τα σπλάχνα μου” που επανέρχεται συνολικά δέκα φορές για να αποτυπώσει την επιτομή της σχέσης μητέρας – παιδιού. Η Αντίκλεια, λοιπόν, αποτελεί το διαχρονικό σύμβολο της μητρικής φιγούρας, ενσαρκώνοντας την πιο άδολη αγάπη που η ανθρώπινη ύπαρξη μπορεί να αισθανθεί ως δότης και ως δέκτης. Από τους πρώτους στίχους του εκτεταμένου ποιήματος βυθιζόμαστε στον ονειρικό κόσμο που φτιάχνει η γνησιότητα της καλλιέπειας της ποιήτριας, οικειοποιούμαστε με την επίτευξη της ενσυναίσθησης και ζούμε μέσα από την κραυγή της Αντίκλειας τη λατρεία κάθε μάνας για τα παιδιά της που φθάνει να ακυρώνει ακόμη και τον θάνατο.

Η ποιητική σύνθεση της Τ.Π., χωρισμένη σε δεκατρείς ενότητες σκιαγραφεί με δύναμη τον μητρικό ψυχισμό. Η ήρεμη προσμονή, η ανεκτικότητα, η μελαγχολία από την απουσία και η κορύφωση των μητρικών συναισθημάτων με λεκτική έξαρση αγάπης, με την οποία κλείνει και το έργο, συνοψίζει ολόκληρη τη δυναμική της ποιητικής έκφρασης κατά την ανάγνωση. Σε όλη την αναγνωστική διαδρομή, σε όλον τον μονόλογο της Αντίκλειας ο πόνος από την απουσία του Οδυσσέα και από την αβεβαιότητα της επιστροφής κυριαρχεί. Την αβεβαιότητα διαδέχεται η απογοήτευση. Φιλοσοφικά ερωτήματα για την αληθινή φύση των πραγμάτων, τη νίκη ενάντια στο φθαρτό, τη θεϊκή παρέμβαση, τίθενται από την ποιήτρια όπως και το αίσθημα της μητρικής ευθύνης για τα γενεσιουργά αίτια των αποφάσεων του παιδιού της, τα πιθανά λάθη της, οι μνήμες του παιδικού παρελθόντος, οι πόθοι και τα όνειρα για το παιδί της, η άκρατη επιθυμία της να γίνει ασπίδα του ενάντια στο κακό, παντοτινά συμβουλευτικός ρόλος «μην κουραστείς», μη λυγίσεις, μη σπάσεις». Τέλος η πεποίθηση για την τραγική απώλεια και το παιχνίδι της πορείας του Οδυσσέα από το φως στο σκοτάδι και πάλι στο φως και από την πλάνη στην αλήθεια ισοδυναμεί με την προσπάθεια για την αναζήτηση της αλήθειας που ελευθερώνει και μέσω του πάθους διδάσκει οποιονδήποτε στη ζωή. Η Αντίκλεια -μάνα λοιπόν ελευθερώνεται καθώς αισθάνεται το παιδί της ζωντανό και η δύναμη της αγάπης της θα του δείξει ξανά τον δρόμο προς τη ζωή και την ευτυχία.

Η Τζούλια Πουλημενάκου επιχείρησε και κατάφερε να αναμετρηθεί στην «Αντίκλειά» της με το ανάστημα της μορφής της Μάνας, και να εστιάσει ετεροβαρώς στην αμφίδρομη σχέση μάνας – παιδιού που πολλαπλώς ανά τους αιώνες απασχολεί τον άνθρωπο. Έχοντας αναμετρηθεί με τα «κρυφά δώματα» του ποιητικού εαυτού της η Τ.Π. χρησιμοποίησε με ευστοχία όλη τη γκάμα των καλολογικών στοιχείων, παρομοιώσεις, μεταφορικότητα, αντιθέσεις, πλούσια εικονοποιία και γλώσσα λαγαρή νεοελληνική και κατάφερε ώστε η Μυκηναία Αντίκλεια να ταυτιστεί στη συνείδηση του αναγνώστη της με κάθε μάνα ή με την «ελληνίδα» μάνα, η οποία εξακολουθεί ξεχνάει αξιώματα, καριέρα ή άλλη καταξίωση έξω από τον μητρικό της ρόλο.

Το βιβλίο, από το Κέντρο Ευρωπαϊκών Εκδόσεων Χάρη Τζο Πάτση με την εξαιρετική καλαισθησία που αποπνέει η λιτότητα του εξωφύλλου, συμπληρώνεται από πρόλογο, εισαγωγικό σημείωμα και επίμετρο, δοσμένα με τη ματιά άξιων φιλολόγων, στοιχεία που καθοδηγούν τον αναγνώστη στα χνάρια της ποιητικής σύλληψης και αποτύπωσης της διαχρονικής «Αντίκλειας» αλλά και των αισθημάτων και σκέψεων του ίδιου του πάσχοντος ποιητικού υποκειμένου.

Πηγή: Fractalart.gr

Επί-Λόγου – Κριτικές Λογοτεχνίας  – Οκτώβριος 2021

 

 

 

     

Γράφει ο Πάνος Κούρβας

 

  «ΑΝΤΙΚΛΕΙΑ» έγραφε στην προμετωπίδα. Με μια ρωμαλεότητα εισήλθα στον πετρόχτιστο πύργο της Μάνης και στα ενδότερα μυθολογικά τείχη της φαντασίας φτάνοντας στο κορφινότερο σκαλίδι, εκεί που οι αποχρώσεις του υποσυνείδητου μέσα από στοχαστική ξαστεροσύνη ξετυλίγουν το αφηγηματικό τους έργο.

Μέσα στον γλυκοδιήγητο μονόλογο εύρυθμα φτερουγίζουν αυτούσιοι στίχοι, εξαίσια ποιητικά ινδάλματα δονούν του ψυχισμού τις εσώτερες χορδές με μια γλώσσα προικισμένη με όλες τις νοστιμάδες της ημεροσύνης που ψιλαίνει την αίσθηση και γροικιέται ευχάριστα.

Μια χρυσαυγίζουσα γλώσσα απανθίζει ως μέλισσα στων Μουσών τους λειμώνες αναζητώντας τον ραψωδό με τα κάλλιστα της ρητορικής πολυμάθειας. Στο αυτί Ομηρίζουν με φρονιμάδα οι λέξεις που έχουν ομορφύνει ελληνίζοντας στους στίχους του πρωτοδάσκαλου των στοχασμών.

   Σαν πολυμαθής κεντήστρα η ποιήτρια σιαγμένες έχει τις λέξεις με τον ιδιωτισμό της γλώσσας της. Με εικαστική πένα ιστορεί εικόνες που οι φωνές παρασταίνουν.

    Με φωνή γιομάτη ακκισμούς και χρώμα η μάνα Αντίκλεια ως πνευματική καθοδηγήτρα καθρεφτίζει την Ομηρική εποχή ακόμα και στα κατοπινά Αχερόντια περάσματα φιλεύοντας τα θέλγητρα της μητρότητάς της.

   Η ποιήτρια με την δημιουργική της αλήθεια περνά τις διεισδυτικές της ανιχνεύσεις φανερώνοντας τον πολυπρόσωπο πίνακα του Ομηρικού κόσμου. Με φωτογραφική αναπαράσταση ποτίζει με τα δάκρυα της αρετής τα φυτά της ποιήσεως με τους ημερόβιους ανθούς τους. Σαν αναγνώστης τρόφιμος του μυθολογικού της πολιτισμού γευμάτισα Σπαρτιάτικα το «Λακωνίζειν» του λόγου της, πλέοντας ως άλλος Οδυσσέας στης Ιθάκης της το απέραντο γλωσσικό πέλαγος.

  

Πάνος Κούρβας

Λογοτέχνης

Αύγουστος 2020

 

Σχεδιασμός εξωφύλλου: Μαρίνα Βολάκου

 

 

Επί-Λόγου – Λεύκωμα – Αφιερώματα – Κριτικές Λογοτεχνίας

ΓΥΘΕΙΟ

(Γη Θεών)

 

Έκλεψα λίγο απ’ τ’ όνειρο κι έκλεισα τα μάτια

να μην ξυπνήσω και χαθεί του νου μου η νοσταλγία.

Στο πατρικό μου να βρεθώ εκεί στον πάνω δρόμο

αντάμα στις τριανταφυλλιές στου δρόμου τ’ ανηφόρι

να λούζεται στ’ αγιόκλημα και στους βασιλικούς,

στα πεύκα της πατρώας γης τις ρίζες μου να ορίσω…

~~~~

Εκεί, στ’ αγνάντι να σταθώ, το βλέμμα να υψώσω,

στη γη των μυθικών θεών μα και των ημιθέων

και να υμνήσω τον έρωτα – της Τροίας την αιτία –

της όμορφης Ελένης μας με τον πανώριο Πάρη,

πλάι στο ιστορικό καστρί του μπέη Γρηγοράκη,

εκεί στο μυθικό νησί, την όμορφη Κρανάη

με μάραθα, φασκόμηλα και κάπαρες λουσμένο.

~~~~

 Γύθειο με το Περβολάκι σου, τη θάλασσα π’ αστράφτει

τη ρίγανη, τους λεμονανθούς και τις πορτοκαλιές

της πέτρας τις πικρές ελιές, δρεπανοφόρα νέφη

της ιστορίας φλάμπουρο, της λευτεριάς πετράδι.

Γύθειο, Γη των Θεών μα και των Ημιθέων,

του Ηρακλή, του Απόλλωνα, τ’ Ομήρου αραξοβόλι…  (2019)

 

ΤΖΟΥΛΙΑ ΠΟΥΛΗΜΕΝΑΚΟΥ

 

Το ανωτέρω ποίημα συμπεριλαμβάνεται στην Ανθολογία Σύγχρονης Ποίησης

“ΠΟΛΕΩΝ ΠΟΙΗΣΕΙΣ” των Εκδόσεων Χρόνος (Λαμία, 2020),

όπου 60 ανθολογημένοι ποιητές γράφουν για την πόλη μέσα  τους,

σε επιμέλεια της κ. Βασιλικής Νικοπούλου

(ISBN 978-618-84788-0-0)

Επί-Λόγου – Λεύκωμα – Τα ποιήματά μου –  Ιούλιος  2021

 

 

 

Όμορφη κι ατέρμονη η αίσθηση

της γαλάζιας θάλασσας

στο κουρασμένο κορμί της ύπαρξης.

 

Παρασύρει στο διάβα της

κρυφούς καημούς και παθιασμένους έρωτες·

κι εμείς εραστές της αιώνιας περιπλάνησης

ιχνηλατούμε εντός μας

τη δική μας μοναδική θάλασσα!

 

Καλοκαίρι μου, μη φεύγεις…

 

©Τζούλια Πουλημενάκου

Από ανέκδοτη ποιητική συλλογή

 

 Επί – Λόγου – Τα έργα μου – Τα ποιήματά μου – Σεπτέμβριος 2020

 

Συλλογικό ποιητικό έργο 

Ελευθερία, εσύ της αλήθειας αγέρωχο στεφάνι!

 

Πίσω απ’ τις πτυχές της πανσελήνου κρύβεται ο νους!

 

Ακριβή μου θάλασσα, εσύ κι ο ήλιος το μυστικό μου!

 

Από τη μήτρα της γης γεννιέται η αγάπη!

 

Μίλα μου γι’ αγάπη ν’ αλλάξει τροχιά ο κόσμος!

 

Η νύχτα λύνει τον μαύρο μανδύα της και φανερώνεται λευκή η μέρα!

 

Μέσα στην αχανή όαση του νου ιχνηλατώ την άβυσσο.

 

Όταν ο ποιητής γράφει, η πένα του μετουσιώνεται σε φως.

 

Σκιαγραφώ μ’ ένα χαμόγελο τον σιωπηλό ήχο της απλότητας.

 

Αύγουστος 2020

Tζούλια Πουλημενάκου 

Ποιήτρια

 

Συμμετοχή  στο συλλογικό ποιητικό έργο

«ΘΕΜΕΛΙΟΙ ΛΙΘΟΙ» (e-bοok) 

Μονόστιχα ποιήματα -67- ποιητών σε επιμέλεια του Δημητρίου Γκόγκα

ISBN: 978-9925-7723-0-8 Β΄ΜΕΡΟΣ

Πηγή: https://dimitriosgogas.blogspot.com/2020/08/62-isbn-978-9925-7723-0-8_16.html?fbclid=IwAR0cQkeZ0hAr7C54PnFZdlSdA-XxxRpi4Tl7HaW8EgfvzdPKBTX1H22gQlY

 

Επί – Λόγου – Λεύκωμα – Αύγουστος 2020

 

Ολάκερη Εσύ,
Μητέρα υπερκόσμια,
Φως ουράνιο παραδείσου,
λατρεία και πίστη των ανθρώπων,
κελάηδισμα πουλιών
και κρίνο μυρωμένο!

Η εικόνα σου,
διάφανος καθρέφτης
των ονείρων μου,
υψώνεται φωτεινό λάβαρο
στην ψυχή μου
και παραδίνεται άχραντη
στου απείρου το φως!

Εσύ,
προστάτεψε τους ταπεινούς
και τους θνητούς
της γης ανθρώπους,
κάνε το θαύμα
και απέτρεψε τον Γολγοθά
και με του ονείρου το νανούρισμα,
σώσε μας από τη δίνη των καιρών
και πλάσε τις ελπίδες
στις καρδιές των ανθρώπων!

Ω! Εσύ, Παρθένα,
Μάνα του ήλιου και της ζωής
Παντάνασσα της δόξας!

Τζούλια Πουλημενάκου

Από την Ανθολογία Ποίησης «ΕΙΣ ΣΕ ΑΝΑΤΙΘΗΜΙ»
(Απόπειρα θρησκευτικής ποίησης)

Επιμέλεια: ΠΑΠΠΑ Β. ΒΑΣΙΛΙΚΗ

Θεσσαλονίκη 2014

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΗΤΙΚΗΣ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑΣ “ΕΙΣ ΣΕ ΑΝΑΤΙΘΗΜΙ”  στην διαδικτυακή εφημερίδα ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ από τη φιλόλογο Αρχοντά Σ. Αγλαΐα / 27.1.2015

Σχετικά με το ποίημα “Άχραντη Εικόνα” η φιλόλογος   Αγλαΐα Σ.Αρχοντά γράφει:

“Στην «Άχραντη Εικόνα» η Τζούλια Πουλημενάκου στρέφεται προς την υπερκόσμια Μητέρα, την οποία προσφωνεί και αποκαλεί με εξεύρεση λυρικών φράσεων θαυμασμού με οπτικές, ακουστικές και οσφρητικές αναφορές: «φως… κελάηδισμα πουλιών και κρίνο μυρωμένο!». Παρακάτω περιγράφει τον τρόπο που νιώθει την εικόνα Της, σαν υψωμένο φωτεινό λάβαρο στην ψυχή της. Παρακαλεί, ικετεύει την Παρθένο να προστατέψει τους ταπεινούς και τους θνητούς, να τους σώσει από τη δίνη των καιρών: «…κάνε το θαύμα/ και απότρεψε τον Γολγοθά/και με του ονείρου το νανούρισμα/σώσε μας από τη δίνη των καιρών/και πλάσε τις ελπίδες/στις καρδιές των ανθρώπων!»Είναι αξιοθαύμαστο, από την πλευρά της δημιουργού, ότι στην ουσία προσεύχεται για το καλό όλων των ανθρώπων, γεγονός που συνιστά και την ουσία του γνήσιου χριστιανού. Οι φράσεις, «Μητέρα υπερκόσμια, Μάνα του ήλιου και της ζωής , Παντάνασσα της δόξας , λατρεία και πίστη των ανθρώπων» φανερώνουν την πηγαία πίστη και σεβασμό  προς το πρόσωπο της Παρθένου, η οποία συντρέχει στα βάσανα όλων των πληγέντων.

Στην “Άχραντη Εικόνα” καθώς και στα άλλα δύο έργα, η βασική μόνο χρήση της στίξης, η αποφυγή της τελείας , όπου συμβαίνει, μαρτυρά την ανάγκη να συνεχίσει να παρακαλεί, χωρίς να διακόπτεται η σκέψη της Ανασκοπώντας, υποδηλώνεται το αβίωτο κενό και αβυσσαλέο ρήγμα μεταξύ ανθρώπων και Θεού. Ένας ευαίσθητος άνθρωπος, όμως, όπως η ποιήτρια, διαπιστώνει την τραγικότητα αυτού του γεγονότος και προστρέχει σε βοήθεια προς τα θεία, μιας και οι συγκαιρινοί άνθρωποι στροβιλίζονται στη δίνη των καιρών και χρήζουν της ελπίδας άνωθεν.”

Αγλαΐα Σ.Αρχοντά

Φιλόλογος

27.1.2015

Επί – Λόγου – Λεύκωμα – Αύγουστος 2020

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

«ΑΝΤΙΚΛΕΙΑ» – Ποιητικός μονόλογος – Α΄ Έκδοση Αθήνα – Ιούλιος 2020

 

Συγγραφέας: Τζούλια Πουλημενάκου

 

Κέντρο Ευρωπαϊκών Εκδόσεων Χάρη Τζο Πάτση

 

ISBN: 978-960-479-212-2

 

Σχεδιασμός εξωφύλλου-οπισθοφύλλου: Μαρίνα Βολάκου

 

Η Αντίκλεια είναι η μητρική μορφή της γερόντισσας στου Ομήρου την «Οδύσσεια», η  μάνα του Οδυσσέα. Ο καημός της για τον μισεμό τού γιου της την οδήγησαν στον θάνατο, μη αντέχοντας την επί πολλά χρόνια απουσία του. Ο Όμηρος παρουσιάζει την Αντίκλεια στην ραψωδία λ, γνωστή ως  «Νέκυια», όπου ο Οδυσσέας κατεβαίνει στον Άδη για να επισκεφτεί την ψυχή του μάντη Τειρεσία και να πάρει τον χρησμό, που θα τον οδηγήσει στον νόστο, δηλαδή στην επιστροφή στην πατρίδα του την Ιθάκη.

Το κείμενό μου είναι μια ποιητική συλλογή-σύνθεση, ένας προσωπικός μονόλογος της Αντίκλειας, της μάνας που υμνεί τον γιο της. Μιλάει η ψυχή τής μάνας και απευθύνεται στον γιο της τον Οδυσσέα, όταν τον συναντά στον Άδη.

Η Αντίκλεια μέσα στον σπαρακτικό της λόγο, συμβουλεύει, ενθαρρύνει και παράλληλα παροτρύνει τον γιο της Οδυσσέα να βγει δυνατός και νικητής από όλα αυτά τα δεινά που στόχο έχουν την αναζήτηση του εσωτερικού εαυτού του, με προορισμό την προσωπική του Ιθάκη. Η σχέση μάνας-παιδιού είναι ανθρώπινη, αρραγής και δε σπάει ούτε με τον ίδιο τον θάνατο. Ακόμα και στην άλλη ζωή η μάνα θα είναι εκεί αιώνια και θα βρίσκεται κοντά στα παιδιά της.

Τζούλια Πουλημενάκου

 

 

                                         

Αποσπάσματα από την “Αντίκλεια” 

α΄

       Για σένα ύμνο και συνάμα προσευχή

                   στον Ουρανό θα πέμψω,

πάμφωτο αστέρι της ψυχής μου

μονάκριβέ μου Οδυσσέα

βασιλιά της πολύπονης Ιθάκης

σπλάχνο από τα σπλάχνα μου·

βυθίστηκες στη σιωπή της αδυσώπητης λήθης

και ανεξιχνίαστος μένει ο καμβάς

της ζωής σου

στις εφτά θάλασσες,

στους βαθυκύανους ωκεανούς

της δύσμοιρης πορείας σου

προς το φωτεινό πέρασμα

της ποθεινής λύτρωσης…

[…]

Η σελήνη πύρινος κύκλος, θαρρείς·

πνίγει και πυρπολεί την ψυχή μου!

Αχ! πόσο λαχταρώ 

να σε σφίξω στην αγκαλιά μου

πριν ο χρόνος με τραβήξει στην άβυσσο…

 

β΄

[…]

Άραγε θα ανακαλύψεις ποτέ

το μυστικό κλειδί που ξεκλειδώνει

τις απατηλές ψευδαισθήσεις

οδηγώντας νου και ψυχή

στον αληθινό δρόμο της ελευθερίας;

Άραγε, άραγε θα κατανοήσεις κάποτε

την αληθινή φύση των πραγμάτων

ξεπερνώντας τον φθαρτό εαυτό σου

εκεί στους θαλασσοδαρμούς

του ατίθασου Ποσειδώνα;  

[…]

 

γ΄

[…]

Ήχοι απ’ τη χαρούμενη φωνή σου

σκορπούσαν την ανάσα σου,

– πνοή δική μου –

στο παιδικό σου δωμάτιο·

άγουρες μνήμες

κατακλύζουν το μυαλό μου…

Σαν καθρέφτης αόρατος

η ζωή σου,

η ζωή μου!

Και μετά, μετά σιωπή.

Κι ύστερα, ύστερα όλα χάθηκαν…

Μ’ ακούς που σε καλώ απεγνωσμένα;

Ακούς στα πέρατα της γης

την ηχώ της φωνής μου ν’ αντιλαλεί;

Aκούς την κραυγή μου

που σπάει τα σύνορα;

Μ’ ακούς;

 

δ΄

[…]

Εδώ, ναι εδώ

στο θλιμμένο πέλαγος

στο σκότος του μαύρου ωκεανού

στις εσχατιές του Άδη

δίχως το φως του ήλιου

εδώ, στην αθέατη διάσταση της συνείδησης

η ανάγκη σου για θυσία και προσφορά

απελευθερώθηκε,

ενώθηκαν οι ζωντανοί με τους πεθαμένους

με αίμα αθάνατο…

Έγινες γέφυρα και μετέφερες

τον ήλιο, εδώ,

εδώ στις παρυφές

του σκοτεινού τού Άδη

θέλοντας ν’ ανταμώσεις

του μάντη Τειρεσία την ψυχή,

με προτροπή της Αιαίας Κίρκης

που θα σου αποκάλυπτε

τον μυστικό χρησμό

για την επιστροφή σου στην πατρίδα,

την ποθεινή Ιθάκη…

 

© Τζούλια Πουλημενάκου

 

Απόσπασμα από τον Πρόλογο του βιβλίου:

(του Νίκου Ταβουλάρη)

      «Αντίκλεια»! Βλέπεις αυτόν τον τίτλο του βιβλίου και περιμένεις να βρεις στις γραμμές του κειμένου την ιστορία της μητέρας του Οδυσσέα σε μια αφηγηματική φόρμα και ξαφνικά με το που διαβάζεις τους πρώτους στίχους βυθίζεσαι μαγικά σε έναν κόσμο, που ακροβατεί μεταξύ της πραγματικότητας και του ονείρου, που όμως σου αφήνει τόσο εκρηκτικά το μεταίσθημα ενός κόσμου, που είναι τόσο ρεαλιστικά άπιαστος μα συνάμα σε καλεί προκλητικά να συνταξιδέψεις με την ποιήτρια στης ποίησης τους ουρανούς!

Η κραυγή «σπλάχνο από τα σπλάχνα μου» διαρρηγνύει το φράγμα του φυσικού ήχου και εναρμονίζεται με τις υπερκόσμιες συχνότητες του ψυχικού μας κόσμου, ξεκινώντας ως κεραυνοβόλος φθόγγος, που χτυπάει ανελέητα τα απώτατα κρησφύγετα της ψυχής μας, αλλά που σταδιακά μέσα από την ευαισθησία και την τέχνη της ποιήτριας, μετατρέπεται σε απαλό μελωδικό ψιθύρισμα που μας σαγηνεύει, όπως όταν ακούμε το θείο νανούρισμα της μητέρας στο μονάκριβο σπλάχνο της!

Ένα κείμενο που εναρμονίζει τη συναισθηματική συγκίνηση με τη φιλοσοφική προσέγγιση του θέματός της, η Τζούλια Πουλημενάκου έχει κατορθώσει να συνταιριάξει τη διάνοια με την ψυχή σε ένα γοητευτικό αμάλγαμα ποιητικού λόγου!

Ετούτη η εξωτερίκευση των ψυχικών παλμών της ποιήτριας ταιριάζει όχι μόνο για να εκφράσει ως Αντίκλεια την αγωνιώδη λατρεία της προς τον Οδυσσέα, αλλά και κάθε μητέρας προς τα παιδιά της! Είναι εκείνη η κραυγή που ξεπηδάει από το ασυνείδητο του νου και τους ανθισμένους λειμώνες της μητρικής ψυχής για να γεμίσει το σύμπαν με τη μελωδία της αγάπης και να γίνει ο κρίκος της φθοράς με την αθανασία, στην υπεράνθρωπη προσπάθειά της να υπερνικήσει τους φυσικούς νόμους και να ακυρώσει ακόμη και αυτόν τον θάνατο.

Νίκος Ταβουλάρης

Ποιητής-Πεζογράφος-Δοκιμιογράφος

τ.Πρόεδρος της «Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών»

Μέλος του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός»

Μάιος 2020

 

Απόσπασμα από το Εισαγωγικό σημείωμα του βιβλίου:

(της Κατερίνας Αραθύμου)

Η Τζούλια Πουλημενάκου με την ποιητική της σύνθεση «Αντίκλεια» δίνει φωνή στη μητέρα του Οδυσσέα, σε εκείνη τη μάνα που ο Όμηρος παρουσιάζει ως άσαρκη σκιά στον Άδη να συνομιλεί με τον γιο της, σε εκείνη τη μάνα που ο καημός για την τύχη του παιδιού της την οδήγησε στον Κάτω κόσμο…  Φωτίζει, έτσι, τη μορφή της, εστιάζει στα λόγια της και την ανάγει σε σύμβολο διαχρονικό της μητρικής φιγούρας.

Η ποιητική δημιουργία της, χωρισμένη σε δεκατρείς μικρές υποενότητες – ραψωδίες, διαγράφει όλο το φάσμα της μητρικής υπόστασης. Διαπνέεται από στωικότητα, ήρεμη προσμονή, μελαγχολική διάθεση και σταθερή έκφραση αγάπης.  Η προσφώνηση «σπλάχνο από τα σπλάχνα μου» επανέρχεται δέκα φορές συνολικά, αποτελώντας έτσι την επιτομή της σύνδεσης μητέρας-παιδιού, την πιο περιεκτική έκφραση αποτύπωσής της και, παράλληλα, τίθεται από τη δημιουργό με έμφαση και λατρεία στο τέλος του έργου της, με τρόπο που συμπυκνώνει κάθε προηγηθείσα ποιητική στιγμή.

Στο τέλος της σύνθεσης, η Αντίκλεια φτάνει στην ύψιστη έκφραση αποκάλυψης της Αλήθειας. Συνειδητοποιεί πως η περιπλάνηση του πολύπαθου Οδυσσέα προς την Ιθάκη, η πορεία από το φως στο σκοτάδι και πάλι στο φως, αλλά και από την πλάνη στην αλήθεια, δεν είναι τίποτε άλλο παρά η αναζήτηση του εσώτερου εαυτού μας, η προετοιμασία για την έξοδο στο φως της αλήθειας και της λύτρωσης, η αναγκαία και αναπόφευκτη μαθητεία στη ζωή.

Κατερίνα Αραθύμου

Φιλόλογος

Ιανουάριος 2020

 

Απόσπασμα από το Επίμετρο του βιβλίου:

(της Γεωργίας Μυστριώτη)

Ο μονόλογος «Αντίκλεια» μιλάει στην ψυχοσύνθεση κάθε Ελληνίδας μητέρας ειδικότερα, αλλά και κάθε ανθρώπου γενικότερα. Ο μονόλογος αυτός περικλείει όλες τις ψυχολογικές διακυμάνσεις μιας μητέρας, ανεξάρτητα από κοινωνική θέση ή εποχή. Μια μητέρα αφοσιώνεται στο παιδί της με αυταπάρνηση, χωρίς να αποκαλύπτει τον πόνο που βιώνει κατά την ανατροφή του παιδιού της, από τη στιγμή της κύησης και εις το διηνεκές. Ωστόσο, παρά τις φαινομενικές υπερδυνάμεις που διαθέτει, κάποιες από αυτές ενισχυμένες από τη βιολογία της, δεν παύει να είναι ένας άνθρωπος του οποίου σπάει η πανοπλία μπροστά στο απόγειο του πόνου για το παιδί της, το οποίο αποτελεί την αχίλλειο πτέρνα της. Κάθε μητέρα θέλει να είναι τέλεια απέναντι στο σπλάχνο της, μη συνειδητοποιώντας ότι λόγω της ανθρώπινης φύσης της δεν είναι εγγενώς δυνατόν να το καταφέρει. Το σπουδαιότερο μάθημα που λαμβάνει η Αντίκλεια μετά τη συνάντησή της με τον Οδυσσέα είναι η εμπιστοσύνη στην ικανότητα του ανθρώπου να ανεβαίνει μετά την ψυχική του κατάβαση βρίσκοντας το φως, την Ιθάκη.

Ο μονόλογος της Αντίκλειας αποπνέει την ατμόσφαιρα ενός μονόπρακτου με την ιδιαίτερη θεατρικότητα που κρύβεται πίσω από τη φαινομενική ακινησία, η οποία αντικατοπτρίζει στο μέγιστο την αμετακίνητη εστίαση του νου της στην τύχη του Οδυσσέα πριν και μετά τον θάνατό της. Το κλείσιμο ( ; ) του μονολόγου στη ραψωδία μ’ δίνει την εντύπωση του ανολοκλήρωτου, σαν οι σκέψεις της Αντίκλειας για τον χαμένο μονάκριβο γιο της να μην έχουν τελειωμό, παρά την επίγνωση της τιμής που θα λάβει κατά την επιστροφή του.

Γεωργία Μυστριώτη

Υποψήφια Δρ Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας ΕΚΠΑ

Μάιος 2020

KEIMENO ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟΥ:

Είμαστε ένα γράμμα ταπεινό, μια συλλαβή,

μια λέξη από τη γιγάντια Οδύσσεια. Είμαστε

βυθισμένοι σ’ ένα γιγάντιο τραγούδι και λάμπουμε

όπως λάμπουν τα ταπεινά χοχλάδια όσο είναι

βυθισμένα στη θάλασσα.

Ποιο είναι το χρέος μας;  Ν’ ανασηκώσουμε

το κεφάλι από το κείμενο, μια στιγμή, όσο

αντέχουν τα σπλάχνα μας, και ν’ αναπνέψουμε

το υπερπόντιο τραγούδι.

 Να σμίξουμε τις περιπέτειες, να δώσουμε

νόημα στο ταξίδι, να παλεύουμε ακατάλυτα

με τους ανθρώπους, με τους θεούς και με τα ζώα,

κι αργά, υπομονετικά, να μολώνουμε μέσα στα

φρένα μας, μελούδι από το μελούδι μας, την Ιθάκη.

 

ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ

«ΑΣΚΗΤΙΚΗ»

Αντίκλεια Εξώφυλλο/οπισθόφυλλο

 

Επί-Λόγου – Τα βιβλία μου – Τα ποιήματά μου – Ιούλιος 2020