ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΠΟΙΗΣΗΣ
ΦΤΕΡΩΤΗ ΝΙΚΗ
Έχτισα είδωλα
και λάξεψα την πέτρα
ένα άγαλμα να στήσω.
Έτσι, έτοιμη στήθηκε η νίκη,
φτερωτή, πανέμορφη και νέα.
Μα δε μ’ ωφέλησε.
Ξέχασα να της κόψω τα φτερά
να μην πετάξει μακριά μου.
Ούτε που με λογάριασε καθόλου,
ούτε ψυχή, ούτε φυλή.
Πέταξε σ’ άγριους και σ’ απολίτιστους,
που ήταν όμως δυνατοί.
Τώρα που τίποτα πια δεν με θέλγει
χωρίς σκοπό για νίκη
αγωνίζομαι.
Έχω για σκλάβους θύμησες
και πράξεις των ανθρώπων.
Μια βυθισμένη Ατλαντίδα
κατοικεί μέσα μου.
~~~~~~~~
ΤΑ ΧΑΜΕΝΑ ΚΛΕΙΔΙΑ
Γύρω-γύρω απ’ την αυλή μας
τα έζησα τα παιδικά μου χρόνια,
μια γειτονιά ο κόσμος μου.
Μια κερασιά όλη η γη με τα παιδιά της
κι αυτή η ολάνθιστη αμυγδαλιά
καταμεσής του χειμώνα,
η ομορφιά του κόσμου κι η ελπίδα.
Κι αυτός ο μεταξοσκώληκας
πάνω στο κλαδί της μουριάς, έλεγα,
δε μπορεί, ένα σκουλήκι να γίνεται πεταλούδα,
κάποτε και εμείς θα γίνουμε άνθρωποι.
Τη νιότη μόνο επιθυμώ κι όχι τα δίσεκτα εκείνα χρόνια
και τα κλειδιά που έχασα από κείνο το συρτάρι
πού ‘χα κλειδώσει όλα μου τα μυστικά.
Από τότε, κάθε νύχτα ακούω στον ύπνο μου τριγμούς,
είναι τα μυστικά, που δεν αντέχουν άλλο κλειδωμένα,
είναι τα μυστικά, που θέλουνε να βγουν
και να φωνάξουν το άδικο.
Μια καταιγίδα δυνατή πρέπει να πιάσει
να κατακάτσει ο κουρνιαχτός αυτού του κόσμου.
~~~~~~~~
ΠΟΛΕΜΟΣ
Το περιστέρι της ειρήνης
γύρισε λαβωμένο
και ξεψύχησε στην ποδιά μου.
Στο ράμφος του είχε μια ζωγραφιά
μ’ έναν ήλιο που δεν προλαβε
να ζετάνει τα παιδιά.
Τα είχαν κιόλας σκοτώσει
οι ισχυροί της γης
και οι πολιτισμένοι.
~~~~~
ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ
Στην αιμορραγία της μετανάστευσης
σταλαγματιά αίμα ήμουν κι εγώ.
Παραδαρμένη η ζωή μου,
της ξενιτιάς πεσκέσι και μόχθος διαρκής.
Έλη τα δάκρυά μου
και η ελπίδα αφανέρωτη.
Τα μάτια μου εναγώνια
είδαν το συναγμένο ασήμι
κάρβουνο νάχει γίνει.
Η ηλιαχτίδα δεν τρύπησε το χώμα
να βγει ο βολβός μου από τη γη,
παράκαιρα ο καιρός απείλησε τα κόκαλά μου.
Σταμάτησα μεσοστρατίς στο κόκκινο,
κλαδεύτηκα στο πράσινο
που είχε ανθρώπων κεφαλές
και πίστεψα στη σταθερότητα
σαθρού εδάφους που με βούλιαξε.
“Πλέων επί οίνοπα πόντον, επ’ αλλοθρόους ανθρώπους”
Επιγραφή στη σιδερένια γέφυρα της Φρανκφούρτης σε Ομηρική διάλεκτο
(Οδύσσεια Α 180-184)
~~~~~
ΜΑΝΑ ΕΛΛΑΔΑ
Νόστιμον ήμαρ τρώει την ψυχή
και τη βαραίνει
σαν βλέπει την επιστροφή
να ξεμακραίνει.
Φιλόξενα κι αν είναι
της μητριάς τα χέρια
κρύα είναι κι άστοργα
και δεν κρατάνε περιστέρια.
Μάνα Ελλάδα, πάρε με
στο χώμα σου επάνω
γιατί, στα ξένα ντρέπομαι
Ελλάδα να πεθάνω.
“Μόνη γαρ η Ελλάς αψευδώς ανθρωπογονεί φυτόν ουράνιον και
βλάστημα θείον ηκριβωμένον,
λογισμόν αποτίκτουσα οικειούμενον επιστήμη…”
Εθνική Βιβλιοθήκη Αθηνών (Θεολ.4391)
~~~~~~~~~
ΤΑ ΞΕΝΑ ΣΠΙΤΙΑ
Τα σπίτια που κατοίκησα δεν με γνώρισαν
ούτε κι εγώ τα ένιωσα ποτέ δικά μου.
Ήταν απλά, μια στέγη.
Τα δέντρα που στον ίσκιο τους κάθισα,
με χάϊδεψαν με τα κλωνάρια τους
και με συμπόνεσαν,
φαίνεται πως γνώριζαν
ότι ήμουνα δέντρο ξεριζωμένο
γιατί δεν ήτανε πατρίδα μου η ξενιτιά.
Τα ποτάμια αδιάφορα
παρέσυραν τα όνειρά μου,
οι ωκεανοί τα ναυάγησαν.
Τ’ αστέρια του παγκόσμιου ουρανού
είχαν μαζευτεί στην αστερόεσσα.
Επίπεδοι, κουραστικά μονότονοι οι δρόμοι
σ’ αυτή τη χώρα
κι όταν φυσάει ο αέρας δυνατά,
της ξενιτιάς το βάρος να σηκώσει,
λέω πως ήρθε απ’ την πατρίδα
και πίσω θέλει να με φέρει.
Είναι κι εκεί ένα σπίτι,
που δεν θα με γνωρίσει.
Το καινούριο δίπατο σπίτι
που έστισε ο νεόπλουτος πατέρας μου,
κατεδαφίζοντας όλες μου τις αναμνήσεις.
~~~~~~~
ΧΑΡΑ ΣΠΗΛΙΟΥ
Από την ποιητική συλλογή “Στον Αστερισμό της Βερενίκης”
ΠΟΙΗΜΑΤΑ 2014 – ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ 2014 (BY DELTA PRINTING,INC.)
~~~~~~~~
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ (Από τον πρόλογο του βιβλίου)
~~Δημιουργώντας στις στροφές του λόγου~~
Το τι οδηγεί κάποιον να γράψει ποίηση είναι τόσο εξηγήσιμο, όσο και η έννοια του ταλέντου.
Μερικά πράγματα όμως, δεν είναι για να εξηγούνται, αλλά για να γίνονται αντιληπτά μέσω της εμπειρίας, αν ποτέ τα φτάσει. Κάπως έτσι δείχνει να αντιλαμβάνεται και τη δική της ενασχόληση στις στροφές του λόγου η Χαρά Σπήλιου, που τελευταία αποπειράται να εξωτερικεύσει αυτό το όχι και τόσο γνωστό της τάλαντο.
Σκέφτεται μάλιστα να εκδώσει μια ανθολογία στο άμεσο μέλλον, χωρίς όμως κι αυτό να είναι αυτοσκοπός. Θα αποτελέσει ωστόσο, μια ηθική, αν μη τι άλλο, επισφράγιση εγκυρότητας για ένα έργο, οι ρίζες του οποίου πάνε αρκετά χρόνια πίσω.
Τα πρώτα λογοτεχνικά ερεθίσματα μεταφράστηκαν σε λόγο από την ηλικία των 17. “Το είχα μέσα μου, πάντα έγραφα”, θα πει. Αγαπημένοι της ποιητές ο Παλαμάς κι ο Καρυωτάκης.
Τα ποιήματα της Χαράς Σπήλιου διαπνέονται από έναν υποσυνείδητο λυρισμό, που κάποιες στιγμές, ενώ δίνει την εντύπωση μιας εφησυχασμένης άπνοιας, μετατρέπεται σε θύελλα με νοηματικές ομοβροντίες, που μπορούν να διακριθούν, χωρίς και να ακούγονται όμως. Τι σημαίνει αυτό; Μια δύναμη αγνότητας που επιβάλλεται στον θυμό ή την αίσθηση της αδικίας και αναγορεύεται σε ψυχική ευγένεια, ελληνοπρεπή, χωρίς ανάγκη πιστοποιητικών προγονολατρείας ή ξιπασμένης αρχαιομάθειας. Έχει επίσης κάτι το χαρακτηριστικά λιτό, που όσο το προσεγγίζει κανείς, τόσο το εκτιμά και ως διακοσμητικό στοιχείο, επειδή φωτίζει χωρίς να θαμπώνει, στολίζει χωρίς να υπερφορτώνει.
Τα θέματα της ποίησής της ποικίλουν, με τον έρωτα, τη φύση και την κοινωνία να κατέχουν κεντρικές θέσεις. Ενοποιό στοιχείο όμως, είναι ο λόγος αυτός καθαυτός, που διαπερνάει σαν βελόνι και κλωστή τις επιμέρους δημιουργίες, προσδίδοντας το στοιχείο της από κοινού ολότητας.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΡΟΜΠΟΤΗΣ
24 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ, 2002
~~~~~~~~
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ:
Γεννήθηκα στους πρόποδες του Αράκυνθου, ανάμεσα σε δυο λίμνες, την Τριχωνίδα και τη Λυσιμαχία στον νομό Αιτωλίας και Ακαρνανίας.
Είμαι το τέταρτο παιδί από τα οκτώ που απέκτησαν οι γονείς μου Αργυρώ και Αντώνιος Σπήλιος ή Καριοφίλης (τότε που τα παιδιά δεν ήταν τεκμήρια).
Τελείωσα τις εγκύκλιες σπουδές μου στα εκπαιδευτήρια Ιωάννη και Νικολάου Βούλγαρη στη Ματαράγκα Μακρυνείας. Το 1972, παρά τη θέλησή μου, ακολούθησα την οικογένειά μου στις ΗΠΑ, διακόπτοντας έτσι τις σπουδές μου. Το όνειρό μου ήταν να γίνω καθηγήτρια-φιλόλογος.
Έκτοτε κατοικώ (αλλά δεν ζω) στα προάστεια της Νέας Υόρκης, χωρίς ποτέ να συνηθίσω, είχα φυτρώσει σε ξερολιθιά βλέπετε και η μεταφύτευση δεν είχε επιτυχία στο κατά τα άλλα εύφορο χώμα της Αμερικής.
Ζητώ συγγνώμη από την ποίηση εάν τη βεβηλώνω με τα γραπτά μου και ευχαριστώ τους αναγνώστες που θα μου κάνουν την τιμή να με διαβάσουν.
Η Χαρά Σπήλιου είναι μέλος της ΕΣΗΕΑ, της ΕΣΕΤ και της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών Νέας Υόρκης.
~~~~~~~~~~~
Επί-Λόγου – Λεύκωμα – Αφιερώματα Λογοτεχνίας – Αύγουστος 2023