,

ΜΕΛΙΣΣΑΝΘΗ – 3 ποιήματα

Αφιερώματα ποίησης

ΚΑΤΕΥΟΔΙΟ

  Είμαι η Εκάβη που πενθεί τα χαμένα παιδιά της
Βέλη σκληρά τα διαπεράσαν
στη μάχη της Τροίας
κι όσα γλιτώσαν έφυγαν σε μακρινό ταξίδι
ανοίγοντας φτερό.
– Θροεί το δέντρο με το πρώτο χάραμα
Σύννεφο από κελαηδισμούς ρίχνει το φύλλωμά του –
Κι άλλα πιαστήκανε σε ξόβεργα
άλλα μισέψανε για πάντα
κι άλλα κινήσαν να επιστρέψουνε
απ’ το μεγάλο δρόμο του Οδυσσέα·
«Αμέτε στο καλό! Κι ο Θεός μαζί σας»
Έχω φυλάξει μέσα στο σεντούκι μου
κορδέλες απ’ τις παιδικές τους ώρες
φωτογραφίες κιτρινισμένες
για να τις βρουν στο γυρισμό γελώντας και δακρύζοντας
Στόμα άδολο, βλέμμα παιδιού που καίει η δίψα
των πειρατών προγόνων.
Είχαν τον ίδιον ήλιο στη φωνή
την ίδια ασίγαστη λαχτάρα
που τα ’σπρωχνε στης θάλασσας το ερωτοπάλεμα.
Φτάναν τα μεσημέρια από τ’ ακροθαλάσσι
από τον άγριο πόντο που ’βαφε τα μάτια τους
με νοσταλγία θαλασσινή.
Την ίδια δίψα είχαν στο βλέμμα
των πειρατών προγόνων
τον ίδιον ήλιο στη φωνή·
«Έχω στημένο ένα καράβι στα σκαριά
για να κουρσέψω την καλή την Κυρά-Θάλασσα…»
Σωπάζει ξαφνικά η φωνή στο πλάι σου
Κατά πού τράβηξαν;
Πήραν την αυλακιά που ανοίγουν τα δελφίνια;
Ή βράχο βράχο περπατούν ψάχνοντας για κοχύλια;
– Αλάτι πικρό έχει πήξει στις λακκούβες τους –
«Μάνα καλή, μάνα πικρή
πάνω να κουρσέψω τη Μεγάλη Θάλασσα
μ’ ένα σκαρί θαλασσινό
κατράμι μέσα κι όξω καλαφατισμένο
του ταξιδιού ν’ αντέξει την αρμύρα…»

Ψηλό χοχλάδι σαν χαλάζι
σκέπασε τη μνήμη τους
τώρα που οι άνεμοι θαλασσινοί
σγουραίνουν τα μαλλιά τους.
– Τις παιδικές κορδέλες τους έχω φυλάξει
για να τις βρουν στο γυρισμό γελώντας και δακρύζοντας –
Κινούν τα γλαροπούλια απ’ το γιαλό
χαιρετισμού σινιάλο
«Αμέτε στο καλό!
Κι ο Θεός μαζί σας!».

 Μελισσάνθη

Ποιητική συλλογή “Ανθώπινο Σχήμα” (1961)

Εκδόσεις Δίφρος

~~~~~~~~~~~~~~~~

 

 ΕΜΠΝΕΥΣΗ

 Κάποιος αρχαίος θεός που μ’ αγαπάει

με φλόγα πάθους νέου κι ερωτικού
στα πόδια μου χρυσή βροχή σκορπάει
γιά παίζει τη φλογέρα του βοσκού

Στα βάθη ενός τοπίου μυθικού
Σεμέλη, με καλεί, πότε Δανάη
το μάτι όμως με βλέπει του κακού
και Ήρα ζηλότυπη με κυνηγάει…

Είτε μπροστά μπορώ να πάω, είτε πίσω
Πού νά βρω καταφύγιο να γεννήσω
– ω! Δία, πατέρα των παιδιών μου, εσύ!

Οι ωδίνες μού ξεσκίζουνε τα σπλάχνα
Την προστατευτική σου ρίξε πάχνα
και φέρε με στης Δήλου το νησί.

 

Ποιητική συλλογή “Η φλεγόμενη βάτος” (1935)

Εκδόσεις Δίφρος

~~~~~~~~~~~~~~~~~

 

ΤΟ ΕΞΩ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΣΑ

 Αόριστα βλεπόταν στο γυαλί καθώς

το φως άναβε μιαν αντανάκλαση

μέσα στο τζάμι

κι άξαφνα, είχε μεταφερθεί μαζί με το πολύφωτο

και τα έπιπλα έξω στη βροχή

Έμπλεκαν τα μαλλιά της στα πυράκανθα

που τυραννούσε η θύελλα

κι έμεναν ανέπαφα

Άχνιζε το φλιτζάνι του τσαγιού

σκαρφαλωμένο στο κλαδί που λικνιζόταν

κι ισορροπούσε

Τα δέντρα είχαν ξετρελαθεί απ’ τον άνεμο

ενώ στα ράφια αραδιασμένα τα βιβλία

έδιναν την εικόνα

της τάξης και της θαλπωρής

μιας κάμαρας φανταστικής μεταφερμένης

στη νύχτα και το ρίγος της βροχής.

 

Μελισσάνθη 

Ποιητική ανθολογία “Ελληνική Ποίηση του 20ού αιώνα”

Εκδόσεις Μεταίχμιο

Αθήνα 2008

~~~~~~~~~~

 

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ:

Η Μελισσάνθη, το πραγματικό όνομα της οποίας ήταν Ήβη Κούγια-Σκανδαλάκη (7 Απριλίου 1907-9 Νοεμβρίου 1990), ήταν Ελληνίδα ποιήτρια. Σπούδασε γαλλική και γερμανική φιλολογία στο Γαλλικό Ινστιτούτο και στην Αbendschule Αθηνών.Εργάστηκε ως δημοσιογράφος και καθηγήτρια γαλλικών. Ασχολήθηκε με την ποίηση και το 1930 εξέδωσε την πρώτη ποιητική συλλογή “Φωνές εντόμου”. Η δεύτερη συλλογή της (Προφητείες) απετέλεσε φιλολογικό γεγονός, και μάλιστα ο Μιλτιάδης Μαλακάσης  καυχιόταν ότι παρουσίασε πρώτος αυτό το ποιητικό «φαινόμενο», που «πραγματικά αγγίζει το θαύμα». Ακολούθησαν άλλες επτά συλλογές. Κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας της τιμήθηκε με τον έπαινο της Ακαδημίας Αθηνών το 1936,   με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης το 1965 , με το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης το 1976, με το Βραβείο του Ιδρύματος Ουράνη κ.ά. Η ποίησή της χαρακτηρίζεται από ευαισθησία, στοχασμό, αγωνία για τον άνθρωπο και τα προβλήματά του. Ήταν παντρεμένη από το 1932 με τον δικηγόρο και πολιτικό Ιωάννη Σκανδαλάκη.

Εκτός από τις επιμέρους τιμητικές διακρίσεις έργων της, η Μελισσάνθη τιμήθηκε για το σύνολο της ποιητικής προσφοράς της με το παράσημο Χρυσό Σταυρό του Βασιλικού Τάγματος της Ευποιίας.

Εργογραφία:

ΠΟΙΗΣΗ:

  • Φωνές εντόμου, Αθήνα 1930
  • Προφητείες, Αθήνα 1931
  • Φλεγόμενη βάτος, Αθήνα 1935
  • Ο γυρισμός του ασώτου, εκδ. «Αντωνόπουλος», Αθήνα 1936, 22 σελ. (έπαινος Ακαδημίας Αθηνών το 1938 — στη β΄ έκδοση)
  • Ωσαννά (1939)
  • Λυρική εξομολόγηση (1945, εύφημος μνεία Βραβείου Κωστή Παλαμά)
  • Η εποχή του ύπνου και της αγρύπνιας (1950)
  • Το ανθρώπινο σχήμα (1961)
  • Το φράγμα της σιωπής (1965, Κρατικό Βραβείο Ποίησης)

ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΕΡΓΟ:

  • Ο μικρός αδελφός (1960, Σκιαρίδειο Βραβείο Παιδικού Θεάτρου)

 

Πηγές κειμένων:

Bιογραφικό : el.wikipedia.org

Ποίηση: greek-language.gr και από ιδιωτικό αρχείο

Επί – Λόγου – Λεύκωμα – Αφιερώματα –  Απρίλιος 2021

 

 

/by